نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 247
بندگان خردمند و دانشمند است در دنباله آيه مىفرمايد:" تنها بندگان عالم
و دانشمندند كه از خدا مىترسند" (إِنَّما
يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ).
آرى از ميان تمام بندگان، دانشمندانند كه به مقام عالى خشيت يعنى" ترس از
مسئوليت توأم با درك عظمت مقام پروردگار" نائل مىگردند، اين حالت"
خشيت" مولود سير در آيات آفاقى و انفسى و آگاهى از علم و قدرت پروردگار، و
هدف آفرينش است.
" راغب" در" مفردات" مىگويد:" خشيت به معنى ترسى
است آميخته با تعظيم، و غالبا در مواردى به كار مىرود كه از علم و آگاهى به چيزى
سرچشمه مىگيرد و لذا در قرآن مجيد اين مقام مخصوص عالمان شمرده شده است".
كرارا گفتهايم ترس از خدا به معنى ترس از مسئوليتهايى است كه انسان در برابر
او دارد، ترس از اينكه در اداى رسالت و وظيفه خويش كوتاهى كند، و از اين گذشته
اصولا درك عظمت آن هم عظمتى كه نامحدود و بى پايان است براى موجود محدودى همچون
انسان خوف آفرين است (دقت كنيد).
از اين جمله ضمنا اين نتيجه به خوبى گرفته مىشود كه عالمان واقعى آنها هستند
كه در برابر وظائف خود احساس مسئوليت شديد دارند و به تعبير ديگر اهل علمند نه سخن
چرا كه علم بىعمل دليل بر عدم خشيت است، و صاحبان آن در آيه فوق در زمره علماء
محسوب نيستند.
همين حقيقت در حديثى از امام زين العابدين على بن الحسين ع آمده است كه فرمود:
و ما العلم باللَّه و العمل الا الفان مؤتلفان فمن عرف اللَّه خافه، و حثه
الخوف على العمل بطاعة اللَّه، و ان ارباب العلم و اتباعهم (هم) الذين عرفوا
اللَّه فعملوا له، و رغبوا اليه، و قد قال اللَّه: إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ:
" علم و عمل دو دوست صميمىاند، كسى كه خدا را بشناسد از او مىترسد، و
همين ترس او را وادار به عمل و اطاعت فرمان خدا مىكند، صاحبان
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 247