علم و پيروان آنها كسانى هستند كه خدا را به خوبى شناخته‌اند و براى او عمل مى‌كنند، و به او عشق مى‌ورزند، چنان كه خداوند فرموده: إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ" [1] و در حديث ديگرى از امام صادق ع در تفسير همين آيه مى‌خوانيم:

يعنى بالعلماء من صدق قوله فعله و من لم يصدق قوله فعله فليس بعالم:

" منظور از علما كسانى هستند كه اعمال آنها هماهنگ با سخنان آنها باشد كسى كه گفتار و كردارش هماهنگ نباشد عالم نيست" [2] و در حديث ديگرى آمده: اعلمكم باللَّه اخوفكم للَّه:" از همه شما عالمتر كسى است كه ترسش از خدا از همه بيشتر باشد" [3] كوتاه سخن اينكه" عالمان" در منطق قرآن كسانى نيستند كه مغزشان صندوقچه آراء و افكار اين و آن، و انباشته از قوانين و فورمولهاى علمى جهان و زبانشان گوياى اين مسائل، و محل زندگيشان مدارس و دانشگاهها و كتابخانه‌هاست، بلكه علما آن گروه از صاحب‌نظران و دانشمندانند كه نور علم و دانش تمام وجودشان را به نور خدا و ايمان و تقوا روشن ساخته، و نسبت به وظائفشان سخت احساس مسئوليت مى‌كنند و از همه پاى‌بندترند.

در سوره قصص نيز خوانديم كه وقتى كه قارون مغرور و از خود راضى كه مدعى مقام علم نيز بود، ثروت خود را به نمايش گذاشت جمعيت دنيا پرستان كه سخت تحت تاثير آن زرق و برق قرار گرفته بودند آرزو كردند كه اى كاش آنها نيز داراى چنين بهره‌اى از اموال دنيا بودند، ولى" عالمان" بنى اسرائيل بر آنها فرياد زدند واى بر شما پاداش الهى براى كسانى كه ايمان آورده‌اند و عمل صالح انجام داده‌اند بهتر است، و اين مقام تنها در اختيار شكيبايان و افراد پر استقامت قرار

[1]" روضه كافى" طبق نقل تفسير نور الثقلين جلد 4 صفحه 359.

[2] و [3] " مجمع البيان" ذيل آيات مورد بحث.