به منزله مادر" به عنوان مقدمه، ذكر شده است:

مى‌فرمايد:" پيامبر نسبت به مؤمنان از خود آنها اولى است" (النَّبِيُّ أَوْلى‌ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ‌).

" و همسران او مادران مؤمنين محسوب مى‌شوند" (وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ‌).

با اينكه پيامبر ص به منزله پدر و همسران او بمنزله مادران مؤمنين هستند، هيچگاه از آنها ارث نمى‌برند، چگونه مى‌توان انتظار داشت كه پسر خوانده‌ها وارث گردند.

سپس مى‌افزايد" خويشاوندان نسبت به يكديگر، از مؤمنان و مهاجرين، در آنچه خدا مقرر داشته است اولى هستند" (وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى‌ بِبَعْضٍ فِي كِتابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُهاجِرِينَ‌).

ولى با اينحال براى اينكه راه را به كلى به روى مسلمانان نبندد و بتوانند براى دوستان و كسانى كه مورد علاقه آنها هستند چيزى به ارث بگذارند- هر چند از طريق وصيت نسبت به ثلث مال باشد- در پايان آيه اضافه مى‌كند:" مگر اينكه بخواهيد نسبت به دوستانتان كار نيكى انجام دهيد" اين مانعى ندارد (إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلى‌ أَوْلِيائِكُمْ مَعْرُوفاً).

و در آخرين جمله براى تاكيد همه احكام گذشته، يا حكم اخير، مى‌فرمايد:

" اين حكم در كتاب الهى (در لوح محفوظ يا در قرآن مجيد) نوشته شده است" (كانَ ذلِكَ فِي الْكِتابِ مَسْطُوراً).

الف- منظور از اولويت پيامبر نسبت به مؤمنان چيست؟

قرآن در اين آيه اولويت پيامبر ص را نسبت به مسلمانان بطور مطلق‌