ذكر رحمت و مغفرت خود ختم فرموده است.

بحث روايتى‌

در كافى به سند خود از ابن مسكان از امام صادق (ع) روايت كرده كه در معناى:(حَنِيفاً مُسْلِماً) فرموده: يعنى خالصا مخلصا و بدون اينكه چيزى از بت‌پرستى در آن مخلوط باشد[1].

مؤلف: اين روايت را صاحب تفسير برهان‌[2] از برقى نقل كرده و وى به سند خود از ابن مسكان از امام صادق (ع) روايت كرده است، با اين تفاوت كه در اينجا بعد از خالصا مخلصا مى‌گويد: لا يشوبه شى‌ء- چيزى به آن مخلوط نيست و اين در حقيقت بيان مراد است نه تفسير به معنا.

و در تفسير عياشى از ابى بصير از ابى عبد اللَّه (ع) روايت كرده كه در ذيل جمله‌(وَ رَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ) فرموده: اينكه خداى تعالى در اينجا درجات را متعدد گرفته و فرموده: درجات بعضها فوق بعض و نفرموده: درجة براى اين است كه بفهماند مردم از نظر عمل همه در يك درجه نيستند.[3] مؤلف: اين روايت آيه شريفه را نقل به معنا كرده و عبارت درجات بعضها فوق بعض از خود امام است، و گر نه آيه شريفه مورد بحث‌(وَ رَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ) است هم چنان كه در جاى ديگر(وَ رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ)[4] آمده، و احتمال مى‌رود كه اين روايت در تفسير آيه‌(هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ) وارد شده، و مرحوم عياشى و يا ابى بصير اشتباها آن را در تفسير آيه مورد بحث ايراد كرده‌اند، چون جمله كه بفهماند مردم از نظر اعمال همه در يك درجه نيستند بر آيه مورد بحث منطبق نيست.

و الحمد للَّه رب العالمين‌

[1] اصول كافى ج 2 ص 15 باب اخلاص ح 1

[2] تفسير برهان ج 1 ص 567 ح 3

[3] تفسير عياشى ج 1 ص 388 ح 147

[4] سوره زخرف آيه 32