تناقص ديگرى از تورات: اگر بخاطر داشته باشيد تورات تصريح كرد به اينكه اسماعيل قريب چهارده سال قبل از اسحاق بدنيا آمد، و چون ساره مورد استهزاء قرار گرفت، ابراهيم (ع) او را با مادرش از خود طرد نمود. و به وادى بى آب و علفى برد. آن گاه داستان عطش هاجر و اسماعيل را و اينكه فرشته‌اى آب را به آن دو نشان داد، ذكر نمود، و حال آنكه در ضمن داستان گفت: هاجر بچه خود را زير درختى انداخت تا جان دادنش را نبيند. از اين جمله و جملات ديگرى كه تورات در بيان اين داستان دارد استفاده مى‌شود كه اسماعيل در آن وادى كودكى شيرخواره بوده، هم چنان كه اخبار وارده از طرق ائمه اهل بيت (ع) نيز آن جناب را در آن ايام بچه‌اى شيرخوار خوانده است.

6- تورات بر خلاف قرآن كريم:

- كه كمال اعتناء را به داستان ابراهيم (ع) و دو فرزند بزرگوارش (ع) نموده- اين داستان را با كمال بى اعتنايى نقل كرده است، و تنها شرحى از اسحاق كه پدر بنى اسرائيل است بيان داشته، و از اسماعيل جز به پاره‌اى از مطالب كه مايه توهين و تحقير آن حضرت است يادى نكرده، تازه همين مقدار هم كه ياد كرده خالى از تناقض نيست، يك بار گفته كه: خداوند به ابراهيم (ع) خطاب كرد كه من نسل تو را از اسحاق منشعب مى‌كنم. بار ديگر گفته كه: خداوند به وى خطاب كرد كه من نسل تو را از پشت اسماعيل جدا ساخته و به زودى او را امتى بزرگ قرار مى‌دهم. يك جا او را انسانى وحشى و ناسازگار با مردم و خلاصه موجودى معرفى كرده كه مردم از او مى‌رميده‌اند، انسانى كه از كودكى نشو و نمايش در تيراندازى بوده و اهل خانه پدر، او را از خود رانده بودند. و در جايى ديگر در باره همين اسماعيل (ع) گفته كه: خدا با او است.

اين بود مقايسه بين گفته‌هاى تورات و بعضى از روايات عامه در باره ابراهيم (ع) و فرزندان او و بين گفته‌هاى قرآن و روايات ائمه اهل بيت (ع) در باره آن جناب، و از اين مقايسه‌اى كه ما كرديم و از مطالبى كه در خلال اين بحث در اختيار خواننده گذاشتيم جواب از دو اشكالى كه به گفته‌هاى قرآن مجيد شده است نيز روشن مى‌گردد:

[اشكال بعضى از مستشرقين به قرآن در مورد عدم نقل خصوصيات ابراهيم و اسماعيل (ع) و داستان بناى كعبه و ... در سور مكيه و پاسخ بدان اشكال‌]

اول- اشكالى است كه بعضى از خاورشناسان‌[1] كرده و گفته‌اند: قرآن كريم در سوره‌هايى كه در مكه نازل شده متعرض خصوصيات ابراهيم و اسماعيل (ع) نشده، و از آن دو مانند ساير انبياء به طور اجمال اسم برده، و تنها بيان كرده كه آن دو بزرگوار مانند

[1] اين اشكال را نجار در قصص الانبيا از دائرة المعارف اسلامى از فنسنك و هجر و ينيه نقل كرده است.