مى‌نمايند با اينكه هر دو راه را ديده‌اند، يعنى علم به هر دو دارند، آن گاه اين بيان را مبدل به بيانى ديگر كرده، مى‌فرمايد اينها آيات ما را تكذيب مى‌كنند، و معلوم است كه آيت وقتى آيت است كه بيننده علم به آيت بودن يعنى به دلالت آن داشته باشد، مجددا اين بيان را نيز تفسير مى‌كند به اينكه آخرت را تكذيب مى‌كنند و اين بدان جهت است كه اگر كسى به آخرت ايمان داشته باشد و آن را تكذيب نكند، ممكن نيست با علم به حق، حق را رها كند، چون او مى‌داند كه انكار حق باعث حبط عملش مى‌شود، و لذا در آخر آيه مى‌فرمايد اعمال اينگونه افراد حبط مى‌شود.

باز نظير آيه مورد بحث آيه زير است كه مى‌فرمايد:(قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمالًا الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا، وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً، أُولئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ وَ لِقائِهِ فَحَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فَلا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَزْناً)[1] و انطباق اين دو آيه بر مورد كفر به ايمان به آن معنايى كه بيانش گذشت واضح است.

و با تامل و دقت در آنچه گفتيم روشن مى‌شود كه چگونه جمله مورد بحث يعنى‌(مَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ ...) متصل به ما قبل خودش است، پس در حقيقت اين جمله متمم بيان سابق است، و مى‌خواهد مؤمنين را از خطرى كه ممكن است در اثر سهل‌انگارى در امر خدا و معاشرت آزادانه با كفار متوجه آنان شود بر حذر بدارد، و بفهماند كه اگر در جملات قبل، طعام اهل كتاب را و ازدواج با زنان عفيف آنان را بر شما مؤمنين حلال كرديم براى اين بود كه در معاشرت شما با اهل كتاب تخفيف و تسهيلى فراهم آوريم، تا اين وسيله‌اى بشود كه شما با اخلاق اسلامى خود با يهود و نصارا معاشرت كنيد، و آنان را شيفته اسلام بسازيد، و داعى آنان باشد بسوى علم نافع و عمل صالح.

[بيان غرض از تشريع حكم مربوط به زنان كتابيه و زنهار دادن از سقوط در پرتگاه هوا و هوس در معاشرت با اهل كتاب‌]

پس غرض از تشريع حكم مورد بحث اين بوده، نه اينكه مسلمين اين حكم را بهانه و وسيله قرار دهند براى اينكه خود را در پرتگاه هوا و هوسها ساقط نموده، در دوستى و عشق ورزيدن با زنان يهودى و نصرانى بى بند و بار شوند، و عاشق جمال آنان شده، در نتيجه خواه ناخواه خلق و خوى آنان را نيز متابعت نمايند و چيزى نگذرد كه خلق و خوى يهوديت و نصرانيت‌

[1] بگو آيا مى‌خواهيد شما را خبر دهم به كسانى كه از هر كس ديگر اعمالشان بى‌نتيجه‌تر است؟

آنها كسانى هستند كه اعمالشان و تلاش‌هايشان در زندگى دنيا نيز بى نتيجه است و در عين حال خيال مى‌كنند كه كار خوب همان است كه آنها مى‌كنند، اينها كسانى هستند كه به آيات پروردگارشان و به لقاء او كفر ورزيدند، در نتيجه اعمالشان در دنيا و آخرت بى نتيجه شده، و ما در آخرت سنجشى بر روى اعمال آنان انجام نمى‌دهيم، چون اعمالشان ارزشى ندارد. سوره كهف، آيه 105 .