نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 238
محمد بن فضيل از ابى حمزة از آن جناب نقل كرده و
در نقل آن مرحوم چنين آمده: بعضى از انبياء نبوت خود را از مردم پنهان مىداشتند و
به همين جهت نام آنها در قرآن مخفى مانده يعنى در قرآن ذكر نشده و بعضى نبوت خود
را علنى مىداشتند و اينان همانهايند كه در قرآن نام شريفشان آمده، آيه شريفه:(وَ رُسُلًا قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ
عَلَيْكَ) به همين معنا نظر دارد، مىفرمايد: من نام آنهايى كه نبوت
خود را پنهان مىداشتند نبردم تنها نام انبيايى را بردم كه نبوتشان را علنى كردند
(تا آخر حديث).
و به هر حال
منظور اين روايت اين است كه خداى عز و جل نام آن دسته را كه نبوت خود را پنهان
مىداشتند اصلا نبرده و داستانشان را در قرآن نياورده، آن طور كه داستان انبياء
علنى را آورده و نامشان را ذكر كرده و بعيد نيست كه جمله: مىفرمايد: من نام
آنهايى كه ... ، از كلام راوى بوده باشد.[1]
و در تفسير عياشى از ابى حمزه ثمالى روايت آمده كه گفت: من از امام باقر (ع) شنيدم
مىفرمود: ليكن خداى تعالى شهادت داده به آنچه كه در باره على بر تو نازل كرده، به
اينكه به علم خود نازل كرده و ملائكه نيز گواه بر اين نزولند(وَ كَفى
بِاللَّهِ شَهِيداً).[2]
مؤلف: اين معنا را قمى نيز در تفسير خود با ذكر سند از ابى بصير از امام صادق (ع)
روايت كرده[3] و اين
مضمون از باب تطبيق كلى بر مصداق است نه اينكه آيه شريفه تنها در خصوص اين مصداق
نازل شده باشد، مىخواهد بفرمايد: در قرآن كريم آياتى در باره ولايت على (ع) نازل
شده، نه اينكه آيه شريفه در اصل: انزل اليك فى على بوده و دشمنان على
(ع) در قرآن دست برده و جمله فى على را انداخته باشند، و نيز منظور اين
نيست كه بفرمايد: بعضى از قاريان آيه را به صورت: انزل اليك فى على
قرائت كردهاند. و نظير آن روايتى است كه كافى[4]
و تفسير عياشى[5] از امام
باقر نقل كردند و قمى در تفسير خود از امام صادق (ع) آورده كه آيه:(إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ظَلَمُوا) را به اين صورت
خواندهاند: ان الذين كفروا و ظلموا آل محمد حقهم لم يكن اللَّه ليغفر
لهم [6].