نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 301
خونخواهى بدهد. و معلوم است كه (به فرموده رسول
خدا 6 كه: الحب يتوارث و البغض يتوارث، دشمنى نسل اول خانوداه، به نسلهاى بعدى
نيز منتقل مىگردد مترجم ) خونريزى و نابودى نسل، و فساد خانه در
نسلهاى مردى كه داراى دو زن مىباشد ادامه يابد.
از تمام
اينها كه بگذريم، آثار سوء تعدد زوجات به بيرون از خانه يعنى به جامعه نيز راه
يافته و باعث شقاوت و فساد اخلاق و قساوت و ظلم و بغى و فحشا و سلب امنيت و اعتماد
مىگردد. و مخصوصا كه اگر جواز طلاق را هم بر اين قانون (جواز تعدد زوجات) اضافه
كنيم بخوبى روشن مىشود كه اين دو حكم (جواز تعدد زوجات و طلاق) كار مردان جامعه
را به كجا مىكشاند، وقتى مرد بتواند هر كه را خواست بگيرد و هر يك از همسرانش را
خواست طلاق دهد، خود بخود ذوقى و شهوتپرست بار مىآيد، چنين مردى جز پيروى از
شهواتش و اطفاى آتش حرصش و گرفتن اين زن و رها كردن آن زن، عزت دادن به اين و خوار
ساختن آن، هيچ كارى و هيچ همى ندارد و اين وضع جز تباه كردن و بدبخت ساختن نيمى از
مردم جامعه (يعنى زنان) اثر ديگرى ندارد، علاوه بر اينكه با تباهى آن نصف (زنان)،
نصف ديگر (مردان) نيز تباه مىشوند. اين بود حاصل سخنان مخالفين كه به خورد جامعه
دادهاند، انصافا سخن درستى است و ما قبول داريم، و ليكن هيچيك از آنها بر اسلام و
تشريع اسلام وارد نيست، بلكه همهاش متوجه مسلمانان است.
آرى، اگر
مخالفين، عصر و دورهاى را نشان دهند كه در آن دوره مسلمانان به حقيقت احكام دين و
تعاليم آن عمل كرده باشند و در آن دوره نيز اين آثار سوء بر مساله تعدد زوجات و
جواز طلاق مترتب شده باشد، آن گاه مىتوانند ادعا كنند كه آثار سوء نامبرده، از
ناحيه جواز تعدد زوجات و طلاق است، ولى با كمال تاسف مسلمانان قرنها است كه حكومت
اسلامى ندارند و آنان كه سردمداران مسلمانان بودند، صالح نبودند، تا مسلمانان را
بر طبق تربيت اسلامى و با تعاليم عاليه آن تربيت كنند، بلكه خود آن سردمداران در
پرده درى و نقض قوانين و ابطال حدود دين پيشگامتر از مردم بودند و واضح است كه
مردم تابع مرام پادشاهان خويشند.
و اگر ما
بخواهيم در اينجا به نقل قسمتى از سرگذشت فرمانروايان و جرياناتى كه در دربار آنان
جارى بوده و رسواييهايى كه پادشاهان كشورهاى اسلامى به بار آوردند از روز مبدل شدن
حكومت دينى به سلطنت و شاهنشاهى بپردازيم، بايد در همين جا كتابى جداگانه در بين
كتاب تفسير خود بنويسيم (و اين با وعده اختصارى كه دادهايم نمىسازد).
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 301