پيچيدگى فنى در آمده است.

و اينكه گفتيم اساس نظام دين اسلام پيروى از حق است نه موافقت طبع، روشن‌ترين و واضحترين بيان بيانات قرآن كريم است كه اينك چند آيه از آن بيانات از نظر خواننده مى‌گذرد.

(هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ)[1]:(وَ اللَّهُ يَقْضِي بِالْحَقِّ)[2] و در باره مؤمنين فرموده:(وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ)[3]:(لَقَدْ جِئْناكُمْ بِالْحَقِّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَكُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ)[4]، در اين آيه ملاحظه مى‌فرمائيد اين اعتراف كه حق موافق ميل بيشتر مردم نيست ، و در جاى ديگر مساله پيروى از خواست اكثريت را رد نموده و فرمود: پيروى از خواست اكثريت، سر از فساد در مى‌آورد، و آن اين آيه است كه:(بَلْ جاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَ أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ، وَ لَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْواءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ، وَ مَنْ فِيهِنَّ بَلْ أَتَيْناهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُعْرِضُونَ)[5] و جريان حوادث هم مضمون اين آيه را تصديق كرد و ديديم كه چگونه فساد ماديگرى روز بروز بيشتر و روى هم انباشته تر شد و در جاى ديگر فرموده:(فَما ذا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلالُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ)[6].

و آيات قرآنى در اين معنا و قريب به اين معنا بسيار زياد است و اگر بخواهى به بيش از آنچه ما آورديم آشنا شويد مى‌توانيد سوره يونس را مطالعه كنيد كه بيش از بيست و چند بار كلمه حق در آن تكرار شده است.

[پيروى از اكثريت در نظام طبيعت باعث بطلان حكم عقل به وجوب پيروى از حق نمى‌شود]

و اما اينكه براى اعتبار بخشيدن به خواست اكثريت گفتند: پيروى اكثر در عالم‌

[1] او كسى است كه فرستاده خود را با هدايت و دين حق فرستاد. سوره توبه آيه: 34 .

[2] و خدا به حق حكم مى‌كند. سوره مؤمن آيه: 20 .

[3] يكديگر را به رعايت حق سفارش مى‌كنند. سوره عصر آيه: 3 .

[4] ما با حق به سويتان آمده‌ايم، و حق برايتان آورده‌ايم و ليكن چه كنيم كه بيشتر شما از حق تنفر داريد. سوره زخرف آيه 78 .

[5] بلكه پيامبر برايشان حق را آورده، اما چه بايد كرد كه بيشترشان از حق كراهت دارند، با اينكه اگر قرار باشد مردم پيروى حق نكنند، بلكه حق پيرو خواست مردم باشد آسمانها و زمين و هر كس كه در آنها هست همه فاسد مى‌شوند، از اين بالاتر اينكه ما براى آنان هوشيارى آورديم، و ايشان از هوشيار شدن خود گريزانند. سوره مؤمنون آيه 71 .

[6] با اينكه بعد از حق چيزى به جز ظلالت نيست، ديگر از حق به كجا مى‌گريزند. سوره يونس آيه: 32 .