responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 3  صفحه : 209

بله به عنوان اسم اطلاق كرده، اما با اضافه به كلمه‌اى ديگر، مانند(خَيْرُ الرَّازِقِينَ)[1].

(وَ هُوَ خَيْرُ الْحاكِمِينَ)[2]،(وَ هُوَ خَيْرُ الْفاصِلِينَ)[3]،(وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ)[4]، و(وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ)[5]، و(وَ أَنْتَ خَيْرُ الْفاتِحِينَ)[6]، و(وَ أَنْتَ خَيْرُ الْغافِرِينَ)[7]، و(وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ)[8]، و(وَ أَنْتَ خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ)[9]، و(أَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ)[10].

و شايد در تمامى اين موارد وجه نام قرار دادن مضاف و مضاف اليه را براى خدا، همان اعتبار معناى انتخاب در ماده خير باشد، و بدين جهت كلمه خير به تنهايى را به عنوان اسم بر خدا اطلاق نكرده، كه ساحت او مقدس‌تر از آن است كه او با غيرش مقايسه و سپس انتخاب شود، به خلاف اين كه در حال اضافه و نسبت اسم او، واقع شود و همچنين توصيف كردن خدا به اين كلمه، هيچ محذورى پيش نمى‌آورد.

[جمله بيدك الخير دلالت دارد بر اينكه خير منحصر در خداى تعالى است‌]

و جمله مورد بحث يعنى جمله:(بِيَدِكَ الْخَيْرُ) دلالت دارد بر اينكه خير منحصر در خداى تعالى است، چون كلمه بيدك خبر، و كلمه الخير مبتدا است و خبر وقتى جلوتر از مبتدا بيايد، و مخصوصا وقتى كه مبتدا الف و لام بر سر داشته باشد، حصر را مى‌رساند، و معناى جمله چنين است، كه امر هر خير مطلوبى تنها به دست تو و منتهى به تو است، و اين تويى كه هر خيرى را عطا مى‌كنى.

بنا بر اين جمله مورد بحث به منزله علت براى مطالب قبل است، و از قبيل تعليل مطلبى خاص است به علتى عام، چون خيرى كه خدا مى‌دهد هم شامل ملك و عزت است، و هم شامل چيزهايى ديگر و همانطور كه صحيح است دادن ملك و عزت را به خير تعليل كنيم، گرفتن ملك و عزت را هم مى‌توان بدان تعليل كرد، زيرا اگر چه ذلت و نداشتن ملك خير


[1] سوره جمعه آيه 11.

[2] سوره اعراف آيه 87.

[3] سوره انعام آيه 57.

[4] سوره آل عمران آيه 150.

[5] سوره آل عمران آيه 54.

[6] سوره اعراف آيه 89

[7] سوره اعراف آيه 155.

[8] سوره انبياء آيه 89.

[9] سوره مؤمنون آيه 29.

[10] سوره مؤمنون آيه 109.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 3  صفحه : 209
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست