حكام اهل جور رضايت ندهد، از كسانى خواهد بود كه محاكمه به طاغوت مى‌برد، و قرآن كريم در باره آنان مى‌فرمايد:(أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ، يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ)[1].

و در مجمع مى‌گويد از ابى جعفر ع روايت شده كه فرمود: منظور از باطل سوگند دروغ است، كه به وسيله آن اموال مردم را بربايند.[2] مؤلف: اين يكى از مصاديق باطل است، و آيه شريفه مطلق است.

بحثى علمى و اجتماعى [ (پيرامون مالكيت فردى)]

تمامى موجودات پديد آمده‌اى كه هم اكنون در دسترس ما است- كه از جمله آنها نبات و حيوان و انسان است- همه به منظور بقاى وجود خود به خارج از دايره وجود خود دست انداخته در آن تصرف مى‌كنند، تصرفاتى كه ممكن است در هستى و بقاى او دخالت داشته باشد، و ما هرگز موجودى سراغ نداريم كه چنين فعاليتى نداشته باشد، و نيز فعلى را سراغ نداريم كه از اين موجودات سر بزند و منفعتى براى صاحبش نداشته باشد.

اين انواع نباتات است كه مى‌بينيم هيچ عملى نمى‌كنند، مگر براى آنكه در بقا و نشو و نماى خود و توليد مثلش از آن عمل استفاده كند، و همچنين انواع حيوانات و انسان هر چه مى‌كند به اين منظور مى‌كند كه به وجهى از آن عمل استفاده كند، هر چند استفاده‌اى خيالى يا عقلى بوده باشد و در اين مطلب هيچ شبهه‌اى نيست.

و اين موجودات كه داراى افعالى تكوينى هستند با غريزه طبيعى، و حيوان و انسان با شعور غريزى درك مى‌كنند كه تلاش در رفع حاجت طبيعى و استفاده از تلاش خود در حفظ وجود و بقا به نتيجه نمى‌رسد مگر وقتى كه اختصاص در كار باشد، يعنى نتيجه تلاش هر يك مخصوص به خودش باشد، به اين معنا كه نتيجه كار يكى عايد چند نفر نشود، بلكه تنها عايد صاحب كار گردد، (اين خلاصه امر و ملاك آن است).

و بهمين جهت است كه مى‌بينيم يك انسان و يا حيوان و نبات كه ما ملاك كارش را مى‌فهميم، هرگز حاضر نمى‌شود ديگران در كار او مداخله نموده و در فايده‌اى كه صاحب‌

[1] هيچ مى‌بينى كسانى را كه مى‌پندارند به آنچه به تو و انبياى قبل از تو نازل شده ايمان دارند. و در عين حال مى‌خواهند محاكمه نزد طاغوت ببرند. سوره نساء آيه 60 فروع كافى ج 7 ص 41

[2] مجمع البيان ج 1 ص 282