نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 2 صفحه : 626
ربا خوران خوب و بد را تميز نمىدهند، مىگويند
خريد و فروش هم مثل ربا است، با اينكه خدا خريد و فروش را حلال و ربا را حرام كرده
پس، بطور كلى هر كس موعظهاى از ناحيه پروردگارش دريافت بكند، و در اثر آن موعظه،
از معصيت خدا دست بردارد، گناهى كه قبلا كرده بود حكم گناه بعد از موعظه را ندارد،
و امر آن به دست خدا است اما اگر باز هم آن عمل نهى شده را تكرار كند، چنين كسانى
اهل آتش و در آن جاودانند (275).
خدا ربا را
(كه مردم به منظور زياد شدن مال مرتكب مىشوند) پيوسته نقصان مىدهد، و به سوى
نابوديش روانه مىكند، و در عوض صدقات را نمو مىدهد، و خدا هيچ كافر پيشه دل به
گناه آلوده را دوست نمىدارد (276).
محققا كسانى
كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام مىدهند و نماز بپا داشته، و زكات مىدهند،
اجرشان نزد پروردگارشان است، (چون دنيا ظرفيت اجر اينگونه اعمال را ندارد)، نه
ترسى بر آنان هست و نه اندوهگين مىشوند (277).
هان! اى
كسانى كه ايمان آوردهايد از خدا پروا كنيد، و آن زيادى مال را كه در اثر ربا به
دست آمده رها كنيد، اگر داراى ايمانيد (278).
حال اگر
نكنيد بايد بدانيد كه در حقيقت اعلان جنگ با خدا و رسول كردهايد، و اگر توبه كنيد
اصل سرمايهتان حلال است، نه ظلم كردهايد و نه به شما ظلمى شده است (279).
و اگر بدهكار
شما در تنگى و فشار است بايد مهلتش دهيد، تا هر وقت داشت بدهد البته اگر تصدق كنيد
برايتان بهتر است اگر اهل عمل باشيد (280).
و بترسيد از
روزى كه در آن روز به سوى خدا بر مىگرديد، و آن وقت تمامى اعمالتان به شما بر
گردانده مىشود، بدون اينكه به احدى ظلم شود (281).
بيان آيات
[بررسى آيات تحريم ربا]
اين آيات در
مقام تاكيد حرمت ربا و تشديد بر رباخواران است، نه اينكه بخواهد ابتداء ربا را
حرام كند، چون لحن تشريع لحن ديگر است، آن آيهاى كه مىتوان گفت حرمت ربا را
تشريع كرده آيه زير است كه مىفرمايد:(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا
تَأْكُلُوا الرِّبَوا أَضْعافاً مُضاعَفَةً، وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ
تُفْلِحُونَ)[1].
آرى آيات
مورد بحث مشتمل بر آيهاى نظير(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا
اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ
مُؤْمِنِينَ)، كه لحن تشريع دارد مىباشد، و از سياق آن بر مىآيد مسلمانان از
آيه
[1] هان! اى كسانى كه ايمان آوردهايد، ربا را كه همان دو چندان
گرفتن است مخوريد، و از خدا بترسيد شايد رستگار شويد. سوره آل عمران آيه
130
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 2 صفحه : 626