انسان از روحى و بدنى تركيب شده‌

خداى تعالى اين نوع از موجودات را- آن روز كه ايجاد مى‌كرد- از دو جزء و دو جوهر تركيب كرد، يكى ماده بدنى، و يكى هم جوهرى مجرد، كه همان نفس و روح باشد، و اين دو، ما دام كه انسان در دنيا زندگى مى‌كند متلازم و با يكديگراند، همين كه انسان مرد بدنش مى‌ميرد، و روحش، هم چنان زنده مى‌ماند، و انسان (كه حقيقتش همان روح است) به سوى خداى سبحان باز مى‌گردد.

خداى تعالى در اين باره مى‌فرمايد:(وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فِي قَرارٍ مَكِينٍ، ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً، فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً، فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً، فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً، ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ، فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ، ثُمَّ إِنَّكُمْ بَعْدَ ذلِكَ لَمَيِّتُونَ، ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ تُبْعَثُونَ)[1] اين آيات عينا همان مطلبى را كه گفتيم خاطرنشان مى‌سازد.

و در اين معنا است آيه شريفه:(فَإِذا سَوَّيْتُهُ، وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي، فَقَعُوا لَهُ ساجِدِينَ)[2].

و از همه آيات روشن‌تر آيه شريفه زير است، كه مى‌فرمايد:( وَ قالُوا أَ إِذا ضَلَلْنا فِي الْأَرْضِ أَ إِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ، بَلْ هُمْ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ كافِرُونَ، قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ، ثُمَّ إِلى‌ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ‌).[3]

[1] همانا انسان را از چكيده‌اى از گل خلق كرديم، و سپس او را نطفه‌اى در جايگاهى محفوظ كرديم، و آن گاه آن نطفه را علقه، و علقه را مضغه، و مضغه را استخوانهايى آفريديم، و سپس استخوانها را با گوشت پوشانديم، و در آخر او را خلقتى ديگر كرديم، پس پر بركت باد خدا كه بهترين خالق است، آن گاه شما بعد از مدتى عمر مى‌ميريد، و سپس در روز قيامت مبعوث مى‌شويد. جمله:( و در آخر او را خلقتى ديگر كرديم) قابل دقت است سوره مؤمنون آيه 11، 16

[2] پس همين كه از خلقتش پرداختم، و از روح خود در او دميدم، به عنوان سجده بر او، به خاك درافتيد. سوره ص آيه 72

[3] و گفتند آيا بعد از آنكه در زمين گم شديم، آيا در خلقتى جديد واقع مى‌شويم؟ اينها همه بهانه است، واقع مطلب اين است كه اينها معاد و ديدار خداى را قبول ندارند، به ايشان بگو شما را در دم مرگ ملك الموتى كه موكل بر شما است تحويل مى‌گيرد( و شما در زمين گم نمى‌شويد آنچه در زمين گم مى‌شود تن مادى شما است، نه خود شما) و سپس به سوى پروردگارتان بر مى‌گرديد. سوره سجده آيه 11