نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 15 صفحه : 447
فرمود:(تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ) و داستان كفر آن اقوام
را دنبال مىكند، هم چنان كه بعدا نيز مىفرمايد:(وَ ما يَأْتِيهِمْ مِنْ ذِكْرٍ مِنَ الرَّحْمنِ مُحْدَثٍ إِلَّا كانُوا عَنْهُ
مُعْرِضِينَ فَقَدْ كَذَّبُوا).
[معناى انزال و تنزيل و موارد استعمال آن
دو در آيات قرآن كريم]
كلمه تنزيل و كلمه انزال هر دو به يك معناست
و آن فرود آوردن است، چيزى كه هست غالبا انزال را در مورد فرود آوردن به يك دفعه و
تنزيل را در مورد فرود آوردن به تدريج، استعمال مىكنند و اصل نزول در اجسام به
اين است كه جسمى از مكانى بلند به پايين آن مكان فرود آيد و در غير اجسام نيز به
معنايى است كه مناسب با اين معنا باشد.
و تنزيل خداى تعالى به اين است كه چيزى را كه نزدش مىباشد به موطن و
عالم خلق و تقدير فرود آورد، چون همواره خود را در مقامى بلند دانسته و به اوصافى
چون على و عظيم و كبير و متعال و رفيع الدرجات و قاهر فوق بندگان ستوده، در نتيجه
وقتى او موجودى را ايجاد مىكند و به عالم خلق و تقدير در مىآورد و يا به عبارت
ديگر از عالم غيب به عالم شهادت مىآورد، در حقيقت تنزيلى از ناحيه او محسوب
مىشود.
اين دو كلمه، يعنى تنزيل و انزال در كلام خداى تعالى به همين عنايت
در اشيايى به كار رفته، مثلا درباره لباس فرموده:(يا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً يُوارِي سَوْآتِكُمْ)[1] و در باره چارپايان فرموده:(وَ
أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعامِ ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ)[2] و درباره آهن فرموده:(وَ أَنْزَلْنَا
الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ)[3] و درباره مطلق خير فرموده:(ما
يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ لَا الْمُشْرِكِينَ أَنْ
يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْرٍ مِنْ رَبِّكُمْ)[4] و
در مطلق موجودات فرموده:(وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا
عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ)[5].
از جمله آياتى كه بر اعتبار اين معنا در خصوص قرآن دلالت مىكند آيه(إِنَّا جَعَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ
تَعْقِلُونَ وَ إِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ) است[6].
و اگر در آيه مورد بحث تنزيل را به رب العالمين نسبت داده، براى اين
بود كه دلالت
[1] اى آدم زادگان، ما لباسى بر شما نازل كرديم كه عيبتان را
بپوشاند. سوره اعراف، آيه 26.
[2] و از چارپايان براى شما هشت جفت نازل كرديم. سوره زمر، آيه
6.
[3] آهن را نازل كرديم كه در آن قدرتى بسيار است. سوره حديد، آيه
25.
[4] كفار اهل كتاب و مشركين دوست نمىدارند كه چيزى از خير از
ناحيه پروردگارتان بر شما نازل شود. سوره بقره، آيه 105.
[5] هيچ چيز نيست مگر آنكه خزينههاى آن نزد ما است و ما آن را
نازل نمىكنيم مگر به اندازهاى معين. سوره حجر، آيه 21.
[6] ما اين كتاب را خواندنى و به زبان عربى كرديم، تا شايد شما
تعقل كنيد و گر نه اين كتاب در ام الكتاب بود، كه در نزد ما مقامى بلند و فرزانه
دارد. سوره زخرف، آيه 3 و 4.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 15 صفحه : 447