در سابق در آيه‌اى كه نظير اين آيه در داستان نوح بود گفتيم كه: چرا قوم نوح را تكذيب كننده همه انبياء خوانده، با اينكه بيش از يك پيامبر را تكذيب نكرده بودند.

( إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ‌) ...(رَبِّ الْعالَمِينَ ) بيان معناى اين آيه در ذيل آيه نظير آن در داستان نوح (ع) گذشت.

بعضى‌[1] از مفسرين گفته‌اند كه: اگر داستان اين پنج نفر از انبياء را با ذكر مساله امانت رسولان و مزد نخواستن آنان و دستورشان به تقوا و اطاعت آغاز كرده براى اين بوده كه بفهماند مبناى مساله بعثت همانا دعوت به معرفت حق و اطاعت دستوراتى است كه اگر مردم در آن دستورات پيغمبر خود را اطاعت كنند به ثواب نزديك و از عقاب دور مى‌شوند و انبياء همگى بر اين معنا متفقند، هر چند كه از نظر بعضى از فروع دين، آن هم به خاطر اختلافى كه در اعصار هست مختلف بوده باشند، و همگى يك هدف را دنبال مى‌كنند و همگى از طمع مال دنياى مردم منزهند.

و نظير اين سخن را در تفسير آيه‌اى كه در خاتمه همه داستانهاى هشتگانه اين سوره آمده، يعنى آيه‌(إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ) زده‌اند، كه اين آيه دلالت مى‌كند بر اينكه بيشتر امتها و اقوام، از آيات خدا روى‌گردان بوده‌اند، و خداى سبحان به خاطر همين جرم اينها، و به ملاك اينكه خودش عزيز است مجازاتشان كرده و مى‌كند و به خاطر اينكه نسبت به مؤمنين رحيم است، نجاتشان مى‌دهد. ما نيز در آنجا كه غرض سوره را ذكر مى‌كرديم به اين معنا اشاره نموديم.

[توبيخ قوم هود 7 به خاطر اسراف در شهوت (ساختن بناهاى كاخ مانند براى تفاخر و تفريح) و افراط در غضب‌]

(أَ تَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ) كلمه ريع به معناى نقطه بلندى است از زمين، و كلمه آيت به معناى علامت و نشانه است و كلمه عبث به معناى آن كارى است كه هيچ نتيجه و غايتى بر آن مترتب نمى‌شود. گويا قوم هود (ع) در بالاى كوه‌ها و نقاط بلند، ساختمانهايى مى‌ساختند، آن هم به بلندى كوه، تا براى گردش و تفريح بدانجا روند، بدون اينكه غرض ديگرى در كار داشته باشند، بلكه صرفا به منظور فخر نمودن به ديگران و پيروى هوى و هوس، كه در اين آيه ايشان را بر اين كارشان توبيخ مى‌كند.

البته درباره اين آيه معانى ديگرى ذكر كرده‌اند، كه چون هيچ دليلى از لفظ آيه و از سازش سياق نداشت، لذا از نقل آنها خوددارى كرديم.

[1] روح المعانى، ج 19، ص 109.