رسيده از قبيل حديث ثقلين و حديث منزلت و نظائر آن دو، بر اين مساله دلالت دارند.

[بيان عدم اختصاص آيه به بنى اسرائيل و اشاره به سه معناى ولايت و اينكه مراد از ولايت اهل بيت : كدامين است‌]

آيه مذكور هر چند در بين آياتى قرار دارد كه روى سخن در آنها با بنى اسرائيل است، و ظاهرش همين است، و ليكن مقيد به هيچ خصوصيتى كه مختص به آنان باشد و نگذارد شامل ديگران گردد نيست، بلكه در غير بنى اسرائيل نيز جارى است، همانطور كه در ايشان جارى است، اما اينكه در بنى اسرائيل جارى است، براى اين است كه موسى (ع) نيز از جهت اينكه امام در امت خود بود چنين ولايتى داشته، آن مقدار كه ساير انبياء در امت خود داشته‌اند، چون امت موسى نيز مامور بوده‌اند به وسيله آن جناب اهتداء يابند و در تحت ولايت او قرار گيرند.

و اما اينكه گفتيم مختص به بنى اسرائيل نبوده شامل حال ديگران نيز مى‌شود، براى اين است كه آيه شريفه عام است و مختص به يك قوم و دو قوم نيست، مقام ولايت در زمان رسول خدا مردم را به ولايت او و بعد از آن جناب به ولايت ائمه هدى راه نمايى مى‌كند، پس ولايت، يك ولايت است و به هر كس مى‌خواهد منسوب باشد يك معنا دارد.

حال كه اين معنا معلوم شد، به خوبى برايت روشن گرديد كه كلام آلوسى در تفسير روح المعانى از درجه اعتبار ساقط است، وى بعد از نقل روايت سابق كه ما از مجمع از امام ابى جعفر آورديم مى‌گويد: ولايت ائمه اهل بيت و محبت ايشان مطلبى است كه نزد ما اهل سنت جاى هيچ اشكال نيست، و ما نيز به وجوب آن معتقديم، و ليكن حمل كلمه اهتداء در آيه مورد بحث در اين مساله، با اينكه اين كلمه در آيه‌اى قرار دارد كه خطاب در آن به بنى اسرائيل معاصر موسى (ع) است صحيح نيست، و مستلزم اين است كه بگوئيم:

خداى تعالى ائمه اهل بيت را براى بنى اسرائيل نيز معرفى نموده و ولايت آن حضرات را بر آنان نيز واجب كرده است و اين مطلب در اخبار صحيح نرسيده است، اين بود آن مقدار حاجت از كلام آلوسى‌[1].

و چيزى كه او را در اشتباه انداخته اين است كه او ولايت را به معناى محبت گرفته است و آن گاه آيه را مخصوص به بنى اسرائيل دانسته و چنين نتيجه گرفته كه جمله‌(ثُمَّ اهْتَدى‌) نمى‌تواند ناظر به اهل بيت باشد، غافل از اينكه ولايت در هيچ يك از آياتى كه در باره آن هست مخصوص به معناى محبت نيست، بلكه به معناى مالكيت تدبير و صاحب اختيار

[1] روح المعانى، ج 16، ص 241.