خلاصه مى‌كند، و به او خبر مى‌دهد كه سوره مذكور بيان كننده حق كلام در باره مبدأ و معاد و سنت جارى خدا در ميان بندگانش مى‌باشد. پس در حقيقت اين سوره براى آن حضرت جنبه تعليم حق، و نسبت به مؤمنين جنبه موعظه و تذكر را دارد، هم چنان كه نسبت به كفار كه از ايمان به خدا استنكاف مى‌ورزند جنبه اتمام حجت و اسكات را دارد، پس به ايشان آخرين حجت خود را برسان و بگو هر چه مى‌خواهيد بكنيد ما هم هر چه به نظرمان رسيد مى‌كنيم، تا ببينيم چگونه سنت خدايى آن طور كه خودش بيان داشته جريان مى‌يابد، و چگونه مصلحين را سعادتمند و مفسدين را بدبخت مى‌كند. و در آخر، آن حضرت را به عبادت خدا و توكل بر او توصيه مى‌كند، زيرا امر، همه‌اش به دست او است.

[فايده نقل داستان انبياء گذشته براى رسول خدا 6 و مؤمنين‌]

(وَ كُلًّا نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْباءِ الرُّسُلِ ما نُثَبِّتُ بِهِ فُؤادَكَ ...) يعنى همه داستانها را به گونه اجمال و يا تفصيل برايت نقل مى‌كنيم. و اينكه فرمود:

(مِنْ أَنْباءِ الرُّسُلِ) بيان مضاف اليه كل است و جمله‌(ما نُثَبِّتُ بِهِ فُؤادَكَ) عطف بيان انباء است كه به فايده نقل كردن اين داستانها نسبت به آن جناب اشاره نموده، مى‌فهماند كه نقل آنها قلب او را آرامش و سكون مى‌بخشد، و ماده قلق و اضطراب را از دل او برمى‌كند، و معنايش اين است كه: ما داستانهاى انبياء را برايت نقل مى‌كنيم تا به وسيله آن قلبت را آرامش بخشيم، و آن را در راهى كه براى دعوت به سوى حق و نهضت عليه ريشه‌هاى فساد پيش گرفتى و در تحمل آزار از امتت قوى و استوار سازيم.

آن گاه شروع مى‌كند به ذكر فايده‌اى كه اين سوره براى عموم يعنى رسول خدا 6 و مؤمنين و كافرين قومش دارد. و در خصوص آنچه به رسول خدا 6 عايد مى‌گردد فرموده:(وَ جاءَكَ فِي هذِهِ الْحَقُّ)، حال اشاره هذه را خواه سوره بدانيم و يا آيات نازله در آن و يا به وجهى به داستانهايى كه در آن آمده، زيرا آمدن حق در آن داستانها به همين است كه خدا حق را در ضمن آن قصه‌ها و قبل از آن و بعد از آن بيان كند، حقايق و معارف مربوط به مبدأ و معاد و سنت جارى خدا در خلق را- كه چگونه پيغمبران را فرستاده و دعوت توحيد را انتشار داده و مؤمنين را در دنيا به نجات از مهالك و در آخرت به نجات از آتش سعادتمند، و ظالمين را به اخذ در دنيا و عذاب خالد در آخرت بدبخت نموده- شرح دهد.

اين در خصوص آنچه كه به رسول 6 عايد مى‌شد، و در آنچه كه عايد و مربوط به مؤمنين است فرموده:(وَ مَوْعِظَةٌ وَ ذِكْرى‌ لِلْمُؤْمِنِينَ). توضيحش اينست كه آنچه از معارف و حقايق بيان كرده براى مؤمنين، هم تذكر است و هم موعظه. تذكر است براى اينكه مؤمنين با شنيدن آنها آنچه از علوم فطرى مربوط به مبدأ و معاد و متعلقات آن از ياد برده بودند بياد