نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 11 صفحه : 478
سوره نساء اين معنا
را كه رحم آل محمد (ع) آويزان بر عرش است بيان نموده و توضيح داديم.
و در كافى به
سند خود از سماعة بن مهران از ابى عبد اللَّه (ع) روايت كرده كه فرمود:
از جمله چيزهايى
كه خداى تعالى علاوه بر زكات در اموال واجب كرده مساله صله رحم است، كه فرموده:(وَ الَّذِينَ يَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ)[1].
مؤلف: اين
روايت را عياشى نيز در تفسير خود آورده.
[چند روايت
در ذيل جمله:(وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ)]
و در تفسير
عياشى از حماد بن عثمان از امام صادق (ع) روايت كرده كه به مردى فرمود: اى فلانى!
تو را چه مىشد با برادرت؟ عرض كرد: فدايت شوم! من حقى بر او داشتم خواستم حقم را
از او بگيرم. حضرت فرمود: بگو ببينم معناى آيه(وَ
يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ) چيست؟ آيا معنايش اين است كه مىترسند خداوند
بر آنان ظلم و جور روا بدارد؟ نه به خدا قسم، بلكه مىترسند اينكه حسابشان را به
دقت رسيدگى نمايند[2].
مؤلف: اين
روايت را صاحب معانى الاخبار[3] و صاحب
تفسير قمى[4] نيز نقل
كردهاند.
و نيز در
همان كتاب از هشام بن سالم، از امام صادق (ع) روايت آورده كه در ذيل آيه(وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ) فرموده: سوء حساب همان مداقه و خردهگيرى
است. و نيز فرمود: معنايش اين است كه گناهان را به حساب بياورد و حسنات را نياورد[5].
مؤلف:
دنبالهاى كه در اين حديث آمده در احاديث ديگر به طرق ديگرى نيز از آن جناب روايت
شده. و معناى اينكه حسنات به حساب نمىآيد اين است كه در اثر مداقه خلل و نواقصى
از آن پيدا كرده از اين نظر غير قابل اعتنايش مىكنند، دليل اين معنا روايت آتيه
است.
و در همان
كتاب از هشام از آن حضرت نقل كرده كه در ذيل آيه فرمود: سيئات ايشان را به حساب
مىآورند ولى حسناتشان را به حساب نمىآورند و همين استقصاء معناى سوء الحساب است[6].
و در همان
كتاب از جابر از ابى جعفر (ع) روايت كرده كه فرمود: رسول خدا 6 فرمود: نيكى به
پدر و مادر و صله رحم، حساب را آسان مىسازد، آن گاه تلاوت فرمودند:(وَ الَّذِينَ يَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ
رَبَّهُمْ وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ)[7].