نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 11 صفحه : 403
يك قطعه زمين در
مجاورت قطعه ديگرى است، آن يكى حاصلخيز و پاك و اين ديگرى شوره زار است، عينا
مانند مردمى كه در مجاورت مردمى ديگر هستند، ولى از سنخ ايشان نيستند[1].
و در تفسير
برهان از ابن شهر آشوب از خركوشى در كتاب شرف المصطفى ، و
ثعلبى در كتاب الكشف و البيان و فضل بن شاذان در كتاب
امالى ، (عبارت روايت از فضل بن شاذان است) كه وى به سند خود از جابر بن عبد
اللَّه روايت كرده كه گفت: من از رسول خدا 6 شنيدم كه به على بن ابى طالب (ع)
مىفرمود: مردم هر يك از يك شجرهاند، و من و تو هر دو از يك شجرهايم، آن گاه اين
آيه را تلاوت فرمودند:(جَنَّاتٌ مِنْ أَعْنابٍ وَ زَرْعٌ وَ نَخِيلٌ
صِنْوانٌ وَ غَيْرُ صِنْوانٍ يُسْقى بِماءٍ واحِدٍ)، يعنى مردم همگى از
يك آب سيراب مىشوند كه آن من و توايم، تفسير برهان مىگويد: اين روايت را
نطنزى در كتاب خصائص خود از سلمان آورده، و در روايت ديگرى چنين آمده:
من و على از يك شجره، و مردم از شجرههاى گوناگونى هستند ، صاحب برهان اضافه
مىكند: حديث جابر بن عبد اللَّه را طبرسى و على بن عيسى در كتاب كشف الغمه نيز
آوردهاند[2].
مؤلف: روايت
مذكور را سيوطى در الدر المنثور از حاكم، و ابن مردويه از جابر آورده كه گفت:
شنيدم رسول خدا 6 مىفرمود: اى على! مردم از شجرههاى مختلف و من و تو هر دو از
يك شجره هستيم، آن گاه رسول خدا 6 اين آيه را تلاوت فرمود:(وَ
جَنَّاتٌ مِنْ أَعْنابٍ وَ زَرْعٌ وَ نَخِيلٌ صِنْوانٌ وَ غَيْرُ صِنْوانٍ)[3].
و نيز در
الدر المنثور است كه ترمذى، (وى روايت را حسن دانسته) بزار، ابن جرير، ابن منذر،
ابو الشيخ، و ابن مردويه از ابو هريره از رسول خدا 6 روايت كردهاند كه در ذيل
آيه(وَ نُفَضِّلُ بَعْضَها عَلى بَعْضٍ فِي الْأُكُلِ) فرموده: دقل
و فارسى[4] و شيرين و
ترش[5].