نام کتاب : خاتمیت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 71
گفتنی دیگر باقی نمانده است ، راه نرفته دیگر باقی نمانده است ، سخن
نگفته دیگر باقی نمانده است . وقتی که تمام مراحلی که در این قسمت هست
به پایان رسید ، خواه ناخواه نبوت ختم میشود .
حال مثالی برای شما عرض میکنم : فرض کنیم بشر تمام معلوماتی که در
جهان هست و تمام رازهای علمی که در جهان وجود دارد ، چه مربوط به طبیعت
بی جان و چه مربوط به طبیعت جاندار را کشف کرد و در هیچ مرحلهای مجهولی
باقی نماند . آن دانشمندی که آخرین مجهول را کشف میکند و در اختیار بشر
میگذارد ، او دیگر خاتم العلماء خواهد بود ، خاتم دانشمندان خواهد بود .
بعد از او دیگر عالم مبتکری پیدا نخواهد شد و هر عالمی که بیاید فقط
مکتشفات علمای پیشین را درک میکند ، خودش چیز نوی کشف نمیکند . البته
اینکه عرض شد در باب علم ، یک فرض بود و هنوز بسیار زود است که بشر
بتواند چنین ادعائی راجع به طبیعت بی جان بکند تا چه رسد به طبیعت
جاندار ، و تا چه رسد به سراسر هستی . هنوز برای بشر خیلی زود است که
چنین ادعائی بکند و بگوید در طبیعت راز مجهولی نیست مگر آنکه آن را با
قدرت علمی کشف کرده است . عدهای معتقدند که در طبیعت بی جان بشر کم و
بیش میتواند یک همچو ادعائی بکند که قوانین طبیعت بی جان یعنی قوانین
جمادات را کشف کرده است . ولی درباره طبیعت جاندار ، نباتات و
حیوانات هیچکس همچو ادعائی نمیکند ، بلکه هنوز بشر در قدمهای اول و
مراحل اول است . ولی این مثالی که عرض شد برای مثال کافی است . در
بعضی از علوم بشری میتوان این حرف را زد . مثل آنچه که درباره حساب
گفته میشود ( فقط حساب نه ریاضیات ) . میتوان گفت آنچه که بشر باید [
در این باب ] بفهمد فهمیده است و دیگر ما ورائی ندارد .
نام کتاب : خاتمیت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 71