نام کتاب : توحید نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 77
آن قوانینی است که در یک زمان خیلی پیشتر از آن وضع شده . حالا ما اگر
در طبیعت یک قدری کلیتر نگاه کنیم به همان قوانین منظمی برمیخوریم که
موجودی را قابل بقا میکند . یک موجود دیگر را محکوم به نیستی میکند . من
اینجا نمیخواهم درباره این قوانین از نظر علمی بحث کنم ولی برای بشر
خیلی خودخواهی است که خودش را ذی شعور بداند و تعیین کننده این قوانین
را بدون شعور بداند ، این ناشی از خودخواهی صرف است ، یعنی بشر فکر کند
خودش که یک مصنوع مخلوق است شعور دارد ولی هیچ چیز دیگر شعور ندارد .
استاد : بیان ایشان دو سه قسمت بود . یک قسمت راجع به اینکه ممکن
است کسی بگوید در کنار این نظامی که شما نشان میدهید که از تدبیر حکایت
میکند ، یک بینظامیهایی هم در عالم هست ، نقصهایی هم در عالم هست .
بنابراین ، این به آن در . اگر یک نظامهایی هست ، یک بینظمیهایی هم در
کار عالم وجود دارد که اینها را هم ما اگر میل داشته باشید به صورت
اشکالات بعدا طرح میکنیم .
مطلب دیگری بود که ایشان اشاره کردند ، ما بعد در نظر داریم مفصلا عرض
کنیم . فرضیه داروین را که در دنیا پیدا شد ضربه بزرگی بر استدلال نظام
خلقت تلقی کردند ، گفتند که با همین قوانین انتخاب طبیعی داروین ( که
موجودات مخصوصا ذیحیاتها از ناقص و کوچک شروع کردند ، بعد آمدند جلو
) و آن چهار اصلی که او ذکر کرده که هر چهار تا ناشی از علت فاعلی است
، هیچ کدام با علت غایی ارتباط ندارد میشود نظام موجودات زنده را توجیه
کرد بدون اینکه به فرض تدبیر احتیاجی باشد ، برای اینکه همان موضوع
انتخاب اصلح میگوید فرض کنید صدها هزار از یک موجود پیدا میشود ،
آنهایی که وجودشان متناسب با بقا نیست از میان میروند ، تصادفا آن یکی
که در میان هزارتا ، ده هزارتا ، صدهزارتا وجودش متناسب با بقاست ،
باقی میماند ، بعد هم به حکم قانون وراثت با همان خاصیتش به نسل بعد
منتقل میشود . نسل بعد باز صدها هزار ، میلیونها پیدا میشوند . باز
آنهایی که متناسب نیستند از میان میروند ، انتخاب اصلح ، انتخاب طبیعی
صورت میگیرد بدون اینکه شعوری در کار باشد . نتیجهاش این است که نظام
به وجود میآید بدون شعور که این البته حرفی است ، حرف مهمی هم هست .
بحث میکنیم که خیر این جور نیست ، کافی نیست . نه اینکه بخواهیم بحث
کنیم که آیا حرف داروین درست است یا درست نیست ، بحث این است که
قوانین تکاملی که داروین بیان کرده است مؤید برهان علت
نام کتاب : توحید نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 77