نام کتاب : بیست گفتار نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 79
ذی حقاند ، اما طبق مبانی حقوقی غیر الهی ، حقوق فقط و فقط با فعالیت و
تولید و کار و صنعت ایجاد میشود .
در ضمن سخنانم جملهای از علی ( ع ) نقل کردم مبنی بر رابطه غائی بین
انسان و مواد غذایی عالم که فرمود : " « لکل ذی رمق قوت ، و لکل حبة
آکل » " . یک جمله هم از آن حضرت نقل میکنم در رابطه فاعلی حق و ذی حق
. شخصی از شیعیان حضرت آمد و از فیء و غنائم مسلمین که سربازهای اسلامی
با جانبازی به دست آورده بودند چیزی مطالبه کرد . حضرت در جواب فرمود
: این مال ، فیء مسلمین است ، اگر تو با آنها بودهای و مانند آنها رنجها
و تعبها تحمل کردهای میتوانی شریک باشی و حقی داشته باشی " « وإلا فجناه
أیدیهم لا تکون لغیر أفواههم » " [1] و گرنه محصول دستها و بازوهای
آنها مال دهانهای خودشان است نه مال دهانهای دیگران . یعنی هر بازویی که
زحمت میکشد و رنج میبرد و از یک راه مشروع چیزی به دست میآورد طبیعی
است که مال دهان خودش است و تعلق به شخص خودش دارد ، معنی ندارد که
دستی و بازویی کار کند و چیزی را تحصیل کند و آنگاه دهان شخص دیگر با آن
محصول بجنبد .
حق اجتماع
حق در اسلام خیلی محترم است ، حقوق مردم فوق العاده احترام دارد ،
عدالت فوق العاده مقدس است . خیانت در حقوق بالاخص حقوق عمومی از نظر
اسلام بالاترین خیانتهاست . علی
[1] نهج البلاغة ، خطبه . 223
نام کتاب : بیست گفتار نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 79