نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 37
جواب این چرا و این تفاوت را فلسفه میدهد نه منطق .
پس علم صورتی از معلوم است در ذهن . لهذا در تعریف علم و ادراک
گفته شده :
العلم هو الصوره الحاصلة من الشیء عند العقل . یعنی ادراک عبارت است
از صورتی که از یک شیء در ذهن پدید میآید .
انقسام علم به تصور و تصدیق از این جهت است که علم ما به اشیاء ،
گاهی به این شکل است که ذهن ما حکم میکند به وجود یا عدم نسبتی میان
اشیاء ، یعنی علم ما به شکل قضاوت میان دو چیز است و حالت قضائی دارد
، و گاهی به این شکل نیست . اول مثل علم ما به این که هوا گرم است یا
هوا گرم نیست ، راستی خوب است ، دروغ خوب نیست . تصدیق عبارت است
از قضاوت ذهن میان دو شیء . این حالت قضائی ذهن را تصدیق مینامند .
اما ذهن همیشه در ارتباط علمی خود با اشیاء ، حالت قضائی به خود
نمیگیرد . گاهی آنها را از نظر میگذراند بدون آنکه حکمی درباره آنها بکند
. در صورتی هم که حالت قضائی به خود میگیرد و میان دو شیء حکم میکند ،
حکم و قضاوت یک چیز است که تصدیق نامیده میشود و صورتهایی که از محکوم
علیه و محکوم به یعنی دو چیزی که ذهن میان آنها حکم کرده است ( در ذهن
حاصل میشود ) چیز دیگر است . صورتهایی که ذهن میان آنها حکم میکند تصور
است .
پس وقتی که در ذهن خود حکم میکنیم به اینکه هوا گرم است ، آن حکم
تصدیق است ، و اما صورت ذهنی هوا و صورت
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 37