نام کتاب : انسان کامل نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 343
فلسفه عبادت چیست ؟ فلسفه عبادت این است که انسان خدا را بیابد تا
خودش را بیابد ، فلسفه عبادت " بازیابی خود " و خودآگاهی واقعی به آن
معنائی است که قرآن میگوید و بشر هنوز نتوانسته است [ این مطالب را
درک کند ] مگر کسانی که از مکتب اسلام الهام گرفتهاند . شما اگر میبینید
محیالدین عربی پیدا میشود و خودآگاهی انسان را تفسیر میکند و بعد از او
شاگردهای او از قبیل مولوی رومی و امثال او به وجود میآیند ، اینها ششصد
سال بعد از قرآن آمدهاند و توانستهاند از قرآن الهام بگیرند . البته اگر
ششصد سال بعد از قرآن هستند ولی این افتخار را هم دارند که هفتصد سال قبل
از فلاسفه معاصر هستند .
مولوی راجع به اینکه " خودآگاهی " هیچ وقت از " خداآگاهی " جدا
نیست ، میگوید :
اقتضای جان چه ای دل آگهی است
هر که آگهتر بود جانش قویست
بعد از اینکه میگوید اصلا جان یعنی آگاهی و هر که آگاهتر باشد جان او
قویتر است و انسان به این دلیل جانش از جان حیوان قویتر است که آگاهتر
است ، کم کم مطلب دقیق میشود تا اینکه میگوید : انسان آن وقت از خودش
آگاه میشود که از خدای خودش آگاه شود .
بنابراین درباره اینکه اینها درباب آزادی خیال کردهاند که هر تعلقی بر
ضد آزادی است ، باید گفت : بله ، هر تعلقی ضد آزادی است مگر تعلق به
خدا که تعلق به خود است و تعلق به خود کاملتر است و جز با تعلق به خدا
، آزادی پیدا نمیشود . پس آگاهی به خدا مستلزم آگاهی بیشتر از خود است
و انسان هر چه که در عبادت و
نام کتاب : انسان کامل نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 343