نام کتاب : فلسفه تاریخ 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 130
همه مردم برای همیشه کتمان و مخفی کرد که به هیچ شکل آشکار نشود .
بنابراین در مسأله بیارزشی تاریخ و بیاعتمادی به وجدان انسان مبالغه
شده است این مقدار بدبینی به بشر صحیح نیست همچنین به این مسأله توجه
نشده است که بعضی وقایع به شکلی صورت میگیرد که غیر قابل اخفاء و کتمان
است حتی برای کسی که نه تنها ذینفع نیست بلکه ذی خسران است مسأله دیگر
این است که فطرت بشر به شکلی است که حقیقت را بالاخره آشکار میکند ،
یعنی چون کتمان حقیقت ، جعل و تحریف ، حکم یک پرده را دارد ، یک امر
عرضی است و یک امر تحمیلی بر وجدان عموم افراد بشر است ، برای یک
مدت موقت برقرار است ، بعد میبینید حقیقت آشکار میشود مثلا فردی که از
دروغ گفتن باک ندارد ، اکنون که منافعش اقتضا میکند ، یک دروغ میگوید
، ولی بعد ، این امر مثل گربه ای که در جوال باشد که هی میخواهد بیرون
بیاید ، بالاخره روزی از گوشه کلامش بروز میکند ، یعنی نمیتواند [ بروز
نکند ] ، حقیقت خودش را آشکار میکند . از این بگذریم .
مسأله واقعیات تاریخی ، در گذشته هم بحث شد ، تکرارش عیب ندارد
گفتیم واقعیات تاریخی یعنی واقعیاتی که در وقایع آینده تأثیر دارد این
به کوچکی و بزرگی واقعه هم مربوط نیست که حجمش بزرگ باشد یا کوچک
ممکن است مثلا در یک شهر یکدفعه یک بلوا بشود ، ده هزار نفر هم کشته
شوند اما یک کار بیاساس باشد ، دو تا بچه با همدیگر دعوا کرده اند ،
بعد مادرهایشان با هم دعوا کرده اند ، بعد بچه های دیگر ریخته اند به
همدیگر ، بعد همسایه ها و فامیل ، و کم کم یک جنگ مقلوبه شده ، ده هزار
نفر هم کشته شده اند این از یک حادثه کوچک شروع شده ، بعد هم منشأ هیچ
حادثه بزرگی در عالم نمیشود ، یعنی جریانی را عوض نمیکند ولی گاهی یک
واقعه در وقایع آینده تأثیر دارد ، خودش فی حد ذاته امر کوچکی است اما
منشأ وقایع بزرگی در تاریخ میشود .
این است که همه وقایع را که در زندگی بشر رخ میدهد نمیتوان
نام کتاب : فلسفه تاریخ 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 130