است. زيرا در شرايط فعلى فاصله مكّه تا عرفات به مقدار مسافت شرعيّه نيست.

مسأله 1366- هرگاه مدير كاروان، با توجّه به اين كه مى‌داند توقّف زائران در مكّه يا مدينه كمتر از ده روز است، اعلام كند كه ده روز مى‌مانيم، و زوّار با اعتماد به گفته او نمازشان را تمام بخوانند و روزه بگيرند، و قبل از ده روز از آنجا بروند، نماز و روزه زائران صحيح است؛ ولى مدير كاروان نبايد دروغ بگويد.

مسأله 1367- شخصى كه قصد كرده تا پايان روز ترويه (هشتم ذى الحجّه) در مكّه اقامت كند، و به تصوّر اين كه از آغاز ورودش تا روز هشتم ذى الحجّه ده روز خواهد بود نمازهايش را تمام خوانده، سپس متوجّه مى‌شود كه ده روز اقامت نخواهد داشت، بايد نمازها را شكسته بخواند، و آنچه را تمام خوانده قضا كند.

4- وقت نماز و روزه‌

مسأله 1368- نماز خواندن با اذان اهل تسنّن در نماز صبح و ظهر، چنانچه يقين يا گمان قابل ملاحظه‌اى به دخول وقت حاصل شود مانعى ندارد؛ ولى در مورد نماز مغرب احتياط آن است كمى صبر شود تا حمره زائل گردد. اين در صورتى است كه بخواهند در محلّ سكونت نماز فرادى بخوانند، ولى اگر با آنها نماز جماعت بخوانند رعايت اين احتياط لازم نيست، و اذان آنها كافى است.

مسأله 1369- كسانى كه در ماه مبارك رمضان توفيق انجام عمره مفرده پيدا مى‌كنند، هرگاه جهت نماز اوّل وقت به مسجدالحرام يا مسجدالنّبى بروند، و قبل از زوال حمره به آنها اصرار كنند كه افطار نمايند، مجاز هستند افطار كنند، و روزه آنها صحيح است، و نيازى به قضا ندارد.