بنابراين مى‌توان ميان روايات مسح و غسل (شستن پاها) چنين جمع كرد كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله) وظيفه مسح را در وضو انجام مى‌داده، و بعد براى نظافت پاها، گاهى پاها را مى‌شسته است، بى‌آنكه جزء وظيفه وضو باشد، بعضى از راويان كه ناظر اين صحنه بوده‌اند چنين پنداشته‌اند كه شستن پاها جزء وظيفه وضوست.

اتّفاقاً در ميان شيعيان نيز بسيارى چنين كارى را مى‌كنند و بعد از آن كه وظيفه وضو يعنى «مسح» را انجام دادند، پاهاى خود را به طور كامل براى نظافت مى‌شويند.

اين كار در آن محيط كه به خاطر گرمى هوا از نعلين استفاده مى‌شد نه از كفش‌هاى پوشيده، لازم‌تر به نظر مى‌رسيد، زيرا نعلين پاها را به طور كامل از آلودگى حفظ نمى‌كند.

به هر حال وظيفه واجب يعنى مسح، امرى جدا از شستشوى متعارف پاها بوده است.

اين احتمال نيز وجود دارد، كه اجتهاد در مقابل نص، جمعى از فقيهان را به فتواى به غسل و شستن پاها وادار كرده، چون فكر كرده‌اند آلودگى پاها تنها با شستن از بين مى‌رود، سپس ظاهر آيه سوره مائده را كه دستور به مسح مى‌دهد رها ساخته‌اند، همان گونه كه در كلمات بعضى از دانشمندان اهل سنّت در بحث‌هاى سابق گذشت كه مى‌گفتند بهتر آن است كه پاها را به خاطر آلودگى كه دارند بشوييم و مسح كافى نيست.