نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 96
از مباهله با او بترسيد، و اگر با يارانش آمد با او مباهله كنيد؛ زيرا چيزى در
بساط ندارد».
فردا كه شد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد در حالى كه دست على بن ابيطالب
عليه السلام را گرفته بود و حسن و حسين عليهما السلام در پيش روى او راه مىرفتند،
و فاطمه عليها السلام پشت سرش بود، نصارى نيز بيرون آمدند در حالى كه اسقف آنها
پيشاپيششان بود، هنگامى كه نگاه كرد، ديد پيامبر صلى الله عليه و آله با آن چند
نفر آمدند، درباره آنها سؤال كرد، به او گفتند: «اين پسر عمو و داماد او و
محبوبترين خلق خدا نزد او است و اين دو پسر، فرزندان دختر او از على عليه السلام
هستند و آن بانوى جوان دخترش فاطمه عليها السلام است كه عزيزترين مردم نزد او، و
نزديكترين افراد به قلب او است ...».
«سيّد» به اسقف گفت: «براى مباهله قدم
پيش گذار».
گفت: نه، من مردى را مىبينم كه نسبت به مباهله با كمال جرأت اقدام مىكند و
من مىترسم راستگو باشد، و اگر راستگو باشد، به خدا يك سال بر ما نمىگذرد كه در
تمام دنيا يك نصرانى كه آب بنوشد وجود نخواهد داشت.
اسقف به پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله عرض كرد: «اى ابوالقاسم! ما با تو
مباهله نمىكنيم، بلكه مصالحه مىكنيم، با ما مصالحه كن، پيامبر صلى الله عليه و
آله با آنها مصالحه كرد كه دو هزار حُلَّه (يك قواره پارچه خوب لباس) كه حداقل قيمت
هر حُلّهاى چهل درهم باشد، و عاريت دادن سى دست زره، و سى عدد نيزه، و سى رأس
اسب، در صورتى كه در سرزمين يمن، توطئهاى براى مسلمانان رخ دهد، و پيامبر صلى
الله عليه و آله ضامن اين عاريتها خواهد بود، تا آن را بازگرداند، و عهد نامهاى
در اين زمينه نوشته شد.
و در روايتى آمده است: اسقف مسيحيان به آنها گفت: «من صورتهائى را مىبينم كه
اگر از خداوند تقاضا كنند: كوهها را از جا بركند، چنين خواهد كرد هرگز با آنها
مباهله نكنيد كه هلاك خواهيد شد، و يك نصرانى تا روز قيامت بر صفحه زمين نخواهد
ماند». [1]
[1] «مجمع البيان»، ذيل آيه مورد بحث،
با كمى تلخيص. اين شأن نزول با تفاوتهاى مختصرى در تفاسير ديگر مانند «ابوالفتوح
رازى» و «تفسير كبير» و غير آن نيز آمده است، و «فخر رازى» ادعا مىكند: اين روايت
در ميان علماى تفسير و حديث، مورد اتفاق است. «بحار الانوار»، ج 21، ص 321، 322،
342، 344، 345 و ...؛ «ارشاد شيخ مفيد»، ج 1، ص 166، 167 و 168 (كنگره شيخ مفيد،
1413 ه- ق).
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 96