نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 413
«بنىالمصطلق» برود، ولى فرمود:
شتابزده كارى انجام مده!
«خالد» شبانه به نزديكى قبيله رسيد، و
مأموران اطلاعاتى خود را براى تحقيق فرستاد، آنها خبر آوردند كه «بنىالمصطلق» به
اسلام كاملًا وفادارند، و صداى اذان و نماز آنها را با گوش خود شنيدهاند،
صبحگاهان «خالد» شخصاً به سراغ آنها آمد، و صدق گفتار مخبرين را ملاحظه كرد، به
خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله بازگشت و ماجرا را به عرض رسانيد، در اين هنگام،
آيه فوق نازل شد، و به دنبال آن پيامبر مىفرمود:
«درنگ كردن و تحقيق، از سوى خدا است و
عجله از شيطان است»! [1]
***
شأن نزول ديگرى كه فقط، بعضى از
مفسران به آن اشاره كردهاند، اين است: آيه در مورد «ماريه» همسر پيامبر صلى الله
عليه و آله (مادر ابراهيم) نازل شد، زيرا خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله عرض
كردند: او پسر عموئى دارد كه گاه و بىگاه به سراغش مىآيد (و روابط نامشروعى در
ميان است)، پيامبر، على عليه السلام را فرا خواند فرمود: برادرم! اين شمشير را
بگير، اگر او را نزد «ماريه» يافتى به قتل برسان!
اميرمؤمنان على عليه السلام عرض كرد: اى رسول خدا! من مأمورم كه مانند «سكه
تفتيده» [2] دستور
شما را پياده كنم، يا اين كه شخص حاضر چيزى مىبيند كه غائب نمىبيند؟ (با تحقيق
بيشتر انجام وظيفه كنم).
فرمود: نه! بر اساس اين كه حاضر چيزى مىبيند كه غائب نمىبيند عمل كن!
على عليه السلام مىفرمايد: شمشير را به كمر بستم و به سراغ او آمدم، ديدم نزد
«ماريه» است، شمشير را كشيدم، او فرار كرد و از نخلى بالا رفت، سپس خود را از بالا
به زير
[2] «سكه» در لغت عرب به معنى
وسيلهاى است كه با آن پولها را نقش مىزنند، و براى اين منظور آن را داغ مىكنند
تا نقش خود را دقيقاً بر درهم ودينار منتقل كند، و منظور از اين تعبير اين است كه:
بايد دستور بىچون و چرا، و بدون بررسى مجدد، اجرا شود.
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 413