(97) قُلْ مَنْ كانَ عَدُوّاً لِجِبْريلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلى‌ قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ وَ هُدىً وَ بُشْرى‌ لِلْمُؤْمِنينَ ا 98 مَنْ كانَ عَدُوّاً لِلَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ رُسُلِهِ وَ جِبْريلَ وَ ميكالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّلِلْكافِرينَ‌

آنها مى‌گويند: «ما با جبرئيل دشمن هستيم»! بگو: «كسى كه دشمن جبرئيل باشد (در حقيقت دشمن خداست؛ چرا كه) او به فرمان خدا، قرآن را بر قلب تو نازل كرده است؛ در حالى كه كتب آسمانى پيشين را تصديق مى‌كند؛ و هدايت و بشارت است براى مؤمنان».

كسى كه دشمن خدا و فرشتگان و رسولان او و جبرئيل و ميكائيل باشد (كافر است؛ و) خداوند دشمن كافران است.

شأن نزول:

ميكائيل آرى، جبرئيل خير

هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله به «مدينه» آمد روزى «ابن صوريا» (يكى از علماى يهود) با جمعى از يهود «فدك» نزد آن حضرت آمدند، سؤالات گوناگونى كردند، و نشانه‌هائى را كه گواه نبوت و رسالت او بود، جستجو نمودند، از جمله گفتند: اى محمّد خواب تو چگونه است؟

زيرا به ما اطلاعاتى درباره خواب پيامبر موعود داده شده است.

فرمود:

تَنامُ عَيْناى وَ قَلْبِى يَقْظان!:

«چشم من به خواب مى‌رود اما قلبم بيدار است».

گفتند: راست گفتى اى محمّد! و پس از سؤالات متعدد ديگر، «ابن صوريا» گفت:

يك سؤال باقى مانده كه اگر آن را صحيح جواب دهى به تو ايمان مى‌آوريم و از تو پيروى خواهيم كرد، نام آن فرشته‌اى كه بر تو نازل مى‌شود چيست؟

فرمود: جبرئيل است.

«ابن صوريا» گفت: او دشمن ما است، دستورهاى مشكل درباره جهاد و جنگ مى‌آورد، اما «ميكائيل» هميشه دستورهاى ساده و راحت آورده، اگر فرشته وحى تو «ميكائيل» بود به تو ايمان مى‌آورديم! [1]

[1] «طبرسى» در «مجمع البيان» اين حديث را از «ابن عباس» نقل كرده و در كتب ديگر مانند: «تفسير كبير»، «الميزان»، «المنار» و غير آن نيز (با تفاوت‌هائى) آمده است؛ «بحار الانوار»، ج 9، ص 66 و 283، با اندكى تفاوت؛ «تفسير امام حسن عسكرى عليه السلام»، ص 406 و 453.