و نيز از او سؤال كنيد: مردى كه زمين را طواف كرد، و به شرق و غرب جهان رسيد كه بود؟ و داستانش چه بود؟

و نيز سؤال كنيد: حقيقت روح چيست؟

آنها به «مكّه» بازگشتند، سران قريش را ملاقات كرده گفتند: ما معيار سنجش صدق و كذب محمّد صلى الله عليه و آله را پيدا كرديم، پس از آن سرگذشت خود را بازگو نمودند، بعد به خدمت پيامبر رسيده سؤالات خود را مطرح كردند.

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فردا به شما پاسخ خواهم گفت- ولى انشاء اللّه نفرمود- پانزده شبانه روز گذشت، كه وحى از ناحيه خدا بر پيامبر نازل نشد، و «جبرئيل» به سراغش نيامد، همين امر، موجب شد كه: اهل «مكّه» شايعاتى بسازند و مطالب ناموزونى نسبت به پيامبر صلى الله عليه و آله بگويند.

اين امر، بر پيامبر صلى الله عليه و آله گران آمد، اما سرانجام «جبرئيل» فرا رسيد و سوره «كهف» را از سوى خداوند، آورد كه در آن، داستان آن گروه از جوانان و همچنين آن مرد دنياگرد بود، به علاوه آيه‌ «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوح ...» را نيز بر پيامبر نازل كرد.

پيامبر صلى الله عليه و آله به «جبرئيل» فرمود: چرا اين قدر تأخير كردى؟

گفت: من جز به فرمان پروردگارت نازل نمى‌شوم، اجازه نداشتم! [1]

(لازم به تذكر است كه دو بخش از پاسخ سؤالات سه‌گانه در اين سوره آمده، اما آيه مربوط به «روح»، در سوره «بنى اسرائيل» گذشت، و نظير اين مطلب در قرآن كم نيست كه آيه‌اى به مناسبتى نازل شود و آن را به دستور پيامبر صلى الله عليه و آله در لابلاى سوره خاصى جاى دهند).

[1] «مجمع البيان»، ذيل آيات مورد بحث؛ «بحار الانوار»، ج 14، ص 422؛ «الميزان»، ج 13، ص 279، با اندكى تفاوت.