نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 232
چنان كه گوئى تو از زمان وقوع آن با خبرى! بگو: «علمش تنها نزد خداست؛ ولى
بيشتر مردم نمىدانند».
شأن نزول:
هنگام برپائى رستاخيز
به طورى كه در بعضى از روايات آمده است طايفه قريش به چند نفر مأموريت دادند
كه به «نجران» سفر كنند، و از دانشمندان يهود كه (علاوه بر مسيحيان) در آنجا ساكن
بودند مسائل پيچيدهاى را سؤال كنند و در بازگشت، آنها را در برابر پيامبر صلى
الله عليه و آله مطرح سازند (به گمان اين كه پيامبر از پاسخ آنها عاجز مىماند) از
جمله سؤالات اين بود: قيامت در چه زمانى برپا مىشود؟
هنگامى كه آنها اين پرسش را از پيامبر صلى الله عليه و آله كردند، آيه فوق
نازل شد و به آنها پاسخ گفت. [1]- [2]
***
ا 188 قُلْ لا أَمْلِكُ لِنَفْسي نَفْعاً وَ لا ضَرّاً إِلَّا
ما شاءَ اللَّهُ وَ لَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ
الْخَيْرِ وَ ما مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذيرٌ وَ بَشيرٌلِقَوْمٍ
يُؤْمِنُونَ
بگو: «من مالك سود و زيان خويش نيستم، مگر آنچه را خدا بخواهد؛ (و از غيب و اسرار
نهان نيز خبر ندارم، مگر آنچه خداوند اراده كند؛) و اگر از غيب با خبر بودم، سود
فراوانى براى خود فراهم مىكردم، و هيچ بدى (و زيانى) به من نمىرسيد؛ من فقط بيم
دهنده و بشارت دهندهام براى گروهى كه ايمان مىآورند! (و آماده پذيرش حقّند).
[1] بعضى از مفسران مانند مرحوم
«طبرسى» شأن نزول رادرباره جمعى از يهود ذكر كرده كه به خدمت پيامبر صلى الله عليه
و آله آمدند و از مسأله قيامت پرسيدند، اما از آنجا كه سوره در «مكّه» نازل شده و
پيامبر در آنجا با يهود درگيرى نداشت اين موضوع بسيار بعيد به نظر مىرسد.
[2] «تفسير برهان»، ج 2، ص 54؛ «مجمع
البيان»، ذيل آيه مورد بحث (با تلخيص)؛ «بحار الانوار»، ج 7، ص 62؛ «تفسير على بن
ابراهيم قمى»، ج 1، ص 249.
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 232