نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 147
بعضى از مفسران شأن نزولهاى ديگرى نيز در ذيل اين آيه نقل كردهاند كه نشان
مىدهد، بعضى از تازه مسلمانها، طبق عادت زمان جاهليت، در آغاز اسلام داورىهاى
خود را نزد دانشمندان يهود، و يا كاهنان مىبردند، آيه فوق نازل شد و شديداً آنها
را نهى كرد. [1]
***
ا 65 فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فيما
شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لا يَجِدُوا في أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَيْتَ وَ
يُسَلِّمُوا تَسْليماً
به پروردگارت سوگند كه آنها مؤمن نخواهند بود، مگر اين كه در اختلافات خود، تو
را به داورى طلبند؛ و سپس از داورى تو، در دل خود احساس ناراحتى نكنند؛ و كاملًا
تسليم باشند.
شأن نزول:
ملاكِ ايمان حقيقى!
«زبير بن عوام» كه از مهاجران بود، با
يكى از انصار (مسلمانان «مدينه») بر سر آبيارى نخلستانهاى خود كه در كنار هم قرار
داشتند، اختلافى پيدا كرده بودند، هر دو براى حل اختلاف، خدمت پيامبر صلى الله
عليه و آله رسيدند، از آنجا كه باغستان «زبير» در قسمت بالاى نهر و باغستان انصارى
در قسمت پائين نهر قرار داشت، پيامبر صلى الله عليه و آله به «زبير» دستور داد:
اوّل او باغهايش را آبيارى كند و بعد مسلمان انصارى (و اين مطابق همان سنتى بود
كه در باغهاى مجاور هم جريان داشت).
اما مرد انصارى به ظاهر مسلمان از داورى عادلانه پيامبر صلى الله عليه و آله
ناراحت شده، گفت: آيا اين قضاوت به خاطر آن بود كه «زبير»، عمهزاده تو است؟!
[1] «تفسير المنار»، ج 5، ص 222 و
برخى ديگر از تفاسير، ذيل آيه مورد بحث.
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 147