نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 139
و اگر تصميم گرفتيد كه همسر ديگرى به جاى همسر خود انتخاب كنيد، و مال فراوانى
(به عنوان مهر) به او پرداختهايد، چيزى از آن را پس نگيريد! آيا براى باز پس
گرفتن مهر زنان، به تهمت و گناه آشكار متوسل مىشويد؟!
و چگونه آن را باز پس مىگيريد، در حالى كه شما با يكديگر تماس و آميزش كامل
داشتهايد؟! و (از اين گذشته) آنها (هنگام ازدواج) از شما پيمان محكمى گرفتهاند!
شأن نزول:
مهريهها را بپردازيد
پيش از اسلام، رسم بر اين بود: اگر مىخواستند همسر سابق را طلاق گويند و
ازدواج جديدى كنند، براى فرار از پرداخت مهر، همسر خود را به اعمال منافى عفت متهم
مىكردند، و بر او سخت مىگرفتند، تا حاضر شود مهر خويش را كه معمولًا قبلًا
دريافت مىشد بپردازد، و طلاق گيرد، و همان مهر را براى همسر دوم قرار مىدادند.
آيه فوق به شدت از اين كار زشت جلوگيرى كرده و آن را مورد نكوهش قرار مىدهد. [1]
***
(22) وَ لاتَنْكِحُوا ما نَكَحَ آباؤُكُمْ مِنَ النِّساءِ
إِلَّا ما قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ مَقْتاً وَ ساءَ سَبيلًا
با زنانى كه پدران شما با آنها ازدواج كردهاند، هرگز ازدواج نكنيد! مگر آنچه
در گذشته (پيش از نزول اين حكم) انجام شده است؛ زيرا اين كار، عملى زشت و تنفرآور
و راه نادرستى است.
شأن نزول:
ازدواج با همسر پدر ممنوع
در زمان جاهليت معمول بود هر گاه كسى از دنيا مىرفت و همسر و فرزندانى از
[1] «تفسير صافى»، ج 1، ص 434؛ «تفسير
آلوسى»، ج 4، ص 243، ذيل آيه مورد بحث.
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 139