تومان، مبلغ 250 هزار تومان را بايد به عنوان مسدودى در صندوق بخوابانند تا وقتى كه وام‌گيرنده تمام بدهى خود را پرداخت نمايد و با پرداخت آخرين قسط، مسدودى هم آزاد مى‌شود، حال بفرماييد اگر معرّف موجودى در صندوق نداشته باشد آيا مى‌تواند به قرض‌گيرنده بگويد: شما دو برابر مورد نياز خود درخواست كنيد، مثلا يك ميليون تومان درخواست وام كنيد كه پانصد هزار تومان آن را به حساب معرّف مسدود نمايند تا معرّف ايشان را معرّفى كند كه به ايشان 2 برابر وام دهند كه پانصد هزار تومان آن، به وام‌گيرنده داده شود تا زمانى كه آخرين قسط يك ميليون تومان پرداخت گرديد صندوق پانصد هزار تومانى كه به عنوان مسدودى ضبط كرده بود بدون هيچ گونه كم و زيادى به قرض‌گيرنده پرداخت نمايد كه در حقيقت وام‌گيرنده در آخر كار مبلغ پانصد هزار تومان پس‌انداز دارد كه يكجا دريافت مى‌كند. لطفا بفرماييد: اوّلا اين گونه عملكرد بانك از نظر شرعى صحيح است؟ و ثانيا اين پانصد هزار تومانى كه در آخرين پرداخت قسط مى‌گيرند خمس دارد؟

جواب‌

: در صورتى كه صندوق قرض الحسنه كار تجارى با پولهاى مردم انجام ندهد، هر دو صورت مسأله صحيح است و در صورت دوّم خمس به پول پس‌انداز شده تعلّق مى‌گيرد.

(1)

سؤال 11- [تعلق جوايز به صاحب دفترچه‌]

: اين جانب با يكى از اقوام خود صحبت نمودم كه حواله وام قرض الحسنه‌اى را به نام ايشان از بانك بگيرم، ايشان وام را دريافت كرد و كلا مبلغ آن را جهت رفع مشكلاتم به من داد و اقساط آن را من داده و مى‌دهم، جهت دريافت وام ابتدا حساب پس‌انداز باز مى‌كنند كه كارمزدها را از آن برداشت كنند، اينك با توجّه به اين كه صاحب دفترچه از خود هيچ گونه هزينه و سرمايه‌اى نداده است، اين دفترچه پس‌انداز مبلغ 000/ 450 ريال جايزه برنده شده است، اين جايزه از آن كيست؟

جواب‌

: جايزه به كسى مى‌رسد كه صاحب دفترچه پس‌انداز است.