بلند شيخ انصارى، خود نيز داراى ابداعات و نوآورى‌هايى در «اصول فقه» است.

آخوند خراسانى از مدرسان چيره دستى بود كه در پاى درس وى، بيش از هزار نفر حاضر مى‌شدند.

كتاب اصولى وى به نام‌ كفاية الاصول‌ حدود يك قرن است كه در سطوح عالى حوزه‌ها تدريس مى‌شود. [1]

مكتب شيخ انصارى به عنوان خطى فكرى داراى ثمرات و بركات وجودى فراوانى بود و افزون بر شاگردان بلاواسطه، جمعى از علما و فقهاى نامى از آن مكتب بهره‌مند شدند و از شاگردان شيخ انصارى استفاده كردند.

فقهاى بزرگى در اين دوره پا به عرصه وجود گذاشتند و با واسطه از مكتب شيخ بهره‌مند شده و منشأ آثار و بركات و نوآوريهاى فراوانى شدند، بلكه تعداد قابل توجّهى از آنان، هر كدام صاحب سبك و مدرسه‌اى گرديدند. جمعى از آنان از اين قرار است:

1. سيّد محمّد كاظم يزدى (م 1337) صاحب كتاب معروف‌ العروة الوثقى‌ كه از مراجع بزرگ زمان خود بود.

2. شيخ عبد الكريم حائرى (م 1355) مؤسّس حوزه جديد علميّه قم كه شاگردان بزرگى پرورش داد مانند:

امام خمينى؛ آية اللَّه گلپايگانى و آية اللَّه اراكى قدس سرهم.

3. ميرزا محمّد حسين نائينى (م 1355) كه آثار فراوانى را به جامعه اسلامى اهل بيت عليهم السلام عرضه كرد.

بسيارى از آثار وى به قلم شاگردانش نوشته شده، از جمله:

فوائد الاصول‌ به قلم شيخ محمّد على كاظمى (م 1365).

منية الطالب فى احكام المكاسب‌، به قلم شيخ موسى خوانسارى (م 1365).

اجود التقريرات‌، به قلم فقيه توانا حضرت آية اللَّه خويى (م 1413). [2]

4. شيخ ضياء الدين عراقى (م 1361) كه داراى شاگردان برجسته‌اى مانند آية اللَّه سيّد محسن حكيم (م 1390) است.

5. شيخ محمّد حسين اصفهانى (م 1361).

وى نيز از شاگردان مرحوم آخوند خراسانى بود و شاگردان برجسته‌اى پرورش داد از جمله:

الف) شيخ محمّد رضا مظفر (م 1384) مؤلّف كتاب‌ اصول فقه‌ (معروف به اصول مظفر) كه از كتابهاى درسى حوزه‌هاى علمى شيعى است.

ب) آية اللَّه سيّد محمّد هادى ميلانى (م 1394) كه مرجع و زعيم مسلمانان در منطقه خراسان بود.

ج) علّامه سيّد محمّد حسين طباطبايى (م 1401) صاحب تفسير معروف و مشهور الميزان فى تفسير القرآن‌ كه در بيست جلد منتشر شده است.

6. آية اللَّه سيّد أبو الحسن اصفهانى (م 1365).

كتاب‌ وسيلة النجاة وى يك دوره فقه است كه همه كتب فقهى- جز قضا و شهادات و حدود و ديات-

[1]. ر. ك: اعيان الشيعة، ج 9، ص 6- 5؛ مقدّمه‌ كفاية الاصول‌، تحقيق مؤسّسه آل البيت.

[2]. همان مدرك، ج 6، ص 56- 54؛ نقباء البشر، قسم دوم از جزء اوّل، ص 595- 593.