كاملا بى‌اشكال باشد، آن را از صورت اجاره خارج كنيم. به اين معنى كه مستأجر تبرّعا و مجّانى عبادتهاى مورد نظر را انجام دهد، و از سوى ديگر صاحبان عبادتهاى استيجارى نيز تبرّعا و از روى ميل و رضايت وجهى به آنها بپردازند.

ولى در حجّ استيجارى- كه روايات خاص دارد- هيچ مانعى ندارد.

ممكن است تفاوت حج با ساير عبادات استيجارى از اين نظر باشد كه حج عبادت پرخرج و پرزحمتى است، بدين جهت استيجار در آن بى‌مانع است، و در واقع هزينه‌ها براى مقدّمات آن است؛ ولى نماز و روزه و مانند آن كه خرج و مؤونه خاصّى ندارد، روايتى درباره آن وارد نشده، و استيجار در آن مطرح نبوده است. و اللّه العالم.

دو راه ديگر براى حلّ مشكل قصد قربت‌

در اينجا دو راه ديگر، كه براى حلّ اين مشكل بيان شده، و ظاهرا از شيخ انصارى است، مورد بررسى قرار مى‌دهيم.

1- تحليل ماهيّت عبادات استيجارى‌

ماهيّت عبادات استيجارى در حقيقت از دو چيز تشكيل شده است: 1- نيابت 2- عبادت. نيابت يك امر توصّلى است و نياز به قصد قربت ندارد، ولى بخش عبادى آن نياز به قصد قربت دارد.

توضيح اين كه: عبادات استيجارى دو ركن اساسى دارد:

يك ركن آن نيابت است؛ يعنى «نايب» خودش را به منزله شخص «منوب عنه» قرار مى‌دهد، و عبادت را براى او بجا مى‌آورد. تفاوتى‌