عبارت از لزوم تطبيق با قواى ما فوق طبيعى است كه آنها فرض مى‌كردند.

امروز هم اگر چه علم و هنر، بسيارى از عوامل غامض و اسرارآميز را به نيروى فكر و انديشه روشن ساخته، ولى باز بسيارى از اين عوامل همچنان از حيطه علم گريخته‌اند و در لفّافه اسرار باقى مانده‌اند و در نتيجه لزوم پى بردن به اين عوامل و تطبيق با آنها، موجب گرايش به مذهب گرديده است. [1]

تحقيق و بررسى:

1- سرچشمه پيدايش عقيده به بخت و شانس‌

نمى‌توان انكار كرد چيزى به نام بخت و اقبال، خوشبختى و بدبختى، و شانس و طالع، تا آن جا كه اطّلاع داريم در ميان بسيارى از افراد بشر بوده و هم اكنون نيز طرفداران سرسخت و به اصطلاح پر و پا قرص در ميان مردم خرافى دارد كه گاهى در عين حال تحصيل كرده نيز هستند!.

و نيز انكار نمى‌كنيم كه سرچشمه پيدايش عقيده به شانس و طالع بى‌ارتباط به‌ «جهل» بشر نسبت به ريشه حوادث و رويدادهاى طبيعى، اجتماعى و روانى نيست، يعنى آن جا كه از تفسير اين پديده‌ها عاجز مى‌مانده، آنها را به عامل بخت و اقبال پيوند مى‌داده است.

ولى بدون شك اين تنها يكى از عوامل عقيده به بخت و شانس و اقبال بوده و هست. مسأله فرار از مسئوليّت‌ها، و گذاشتن سرپوش به روى نقاط ضعف خويشتن و يا تبرئه كردن خود در برابر احساس شرمندگى و گناهكارى در پيشگاه وجدان، عوامل مهمّ ديگرى براى پيدايش عقيده به شانس و بخت محسوب مى‌گردد.

[1]. جامعه‌شناسى، تلخيص از صفحات 206 و 207.