و زمانى صلاحيّت شفاعت شدن را از بعضى از مجرمان سلب مى‌كند؛ مانند سلب شفاعت از ظالمان در آيه زير:

« «مَا لِلظَّالِميِنَ مِنْ حَمِيمٍ وَ لَا شَفِيعٍ يُطَاعُ»؛ و براى ستمكاران دوستى وجود ندارد و نه شفاعت كننده‌اى كه شفاعتش پذيرفته شود». [1]

و به اين ترتيب داشتن عهد و پيمان الهى يعنى ايمان، و رسيدن به مقام خشنودى پروردگار و پذيرفته شدن از ناحيه او و پرهيز از گناهانى هم چون ظلم و ستم، جزو شرايط حتمى شفاعت است.

3- شرايط شفاعت‌

آيات شفاعت به خوبى نشان مى‌دهد كه مسأله شفاعت از نظر منطق اسلام يك موضوع بى‌قيد و شرط نيست، بلكه قيود و شرايطى از نظر جُرمى كه درباره آن شفاعت مى‌شود، از يك سو، و شخص شفاعت‌شونده از سوى ديگر و شخص شفاعت‌كننده از سوى سوّم دارد كه چهره اصلى شفاعت و فلسفه آن را روشن مى‌سازد.

به عنوان مثال، گناهانى همانند ظلم و ستم به طور كلّى از دايره شفاعت بيرون شمرده شده و قرآن مى‌فرمايد: ظالمان‌ «شفيع مطاعى» ندارند.

اگر ظلم را به معناى وسيع كلمه- آن چنان كه در بعضى از احاديث خواهد آمد- تفسير كنيم شفاعت منحصر به مجرمانى خواهد بود كه از كار خود نادم و پشيمان‌

[1]. سوره غافر، آيه 18.