القرآن ظاهره انيق‌ [1]).

اين جمله اشاره به فصاحت و بلاغت قرآن دارد، الفاظش بسيار موزون، تعبيرات بسيار حساب شده و آهنگ آيات، آهنگى مخصوص به خود دارد كه هر قدر انسان آن را بخواند و تكرار كند هرگز خسته نمى‌شود، شواهد اين سخن بسيار است كه ورود در اين درياى پهناور، ما را از مقصد دور مى‌سازد. [2] در توصيف دوّم مى‌فرمايد: «و باطن آن عميق است» (و باطنه عميق).

غالبا پرداختن به زيباييهاى ظاهر، انسان را از عمق معنى دور مى‌سازد همان گونه كه پرداختن به معانى عميق و به تعبير ديگر اداى حقّ معنى، انسان را در انتخاب الفاظ زيبا در تنگنا قرار مى‌دهد، نهايت قدرت لازم است كه ميان اين دو جمع شود، حقّ معنى به طور كامل ادا شود و در عين حال در قالب زيباترين و جالبترين الفاظ قرار گيرد، و اين حقيقتى است كه انسان در قرآن مجيد به روشنى در مى‌يابد كه ظاهرش فوق العاده آراسته، روح‌پرور، جذّاب و دلپذير است و باطنش فوق العاده عميق و پر محتواست.

ژرفا و عمق قرآن آن گونه است كه هر چه، قويترين انديشه‌ها در باره آن به كار بيفتد باز پايان نمى‌گيرد. چرا چنين نباشد در حالى كه تراوش وحى الهى است و كلام خدا همچون ذات پاكش بى‌انتهاست. نمونه‌هاى گوناگونى در اين زمينه در سوره‌هاى مختلف قرآن وجود دارد كه آنچه را امام در اين دو جمله بيان فرموده براى انسان آشكارا و محسوس مى‌سازد. [3]

[1] «انيق» از ماده «انق» (بر وزن رمق) به معنى شي‌ء زيبا و شگفت‌آور است و گاه به معنى فرح و سرور نيز به كار رفته، چرا كه لازمه مشاهده اشياى زيبا و شگفت‌آور است (مقاييس و صحاح و لسان العرب).

[2] علاقمندان به توضيح بيشتر مى‌توانند به كتاب پيام قرآن، جلد 8، صفحه 114 به بعد تحت عنوان «اعجاز قرآن از نظر فصاحت و بلاغت» مراجعه نمايند.

[3] براى توضيح بيشتر در اين زمينه به همان منبع قبل، صفحه 134 به بعد مراجعه فرماييد.