وسيله بازوهايش از چشمش دفاع مى‌كند».

بعضى «محمّد بن حنيفيّه» را متّهم مى‌كنند كه او بعد از امام حسين (ع) دعوى امامت داشت و يا حتّى دعوى مهدويّت! ولى مرحوم «شيخ مفيد» در اين زمينه سخن روشنى دارد، مى‌گويد: «محمّد حنفيّه» هرگز ادّعاى امامت نكرد و كسى را به سوى خود فرا نخواند (بلكه ديگران چنين نسبتهايى به او داده‌اند و مدّعى امامت و يا مهدويّت او بوده‌اند و طايفه «كيسانيّه» جزء چنين مدّعيانى محسوب مى‌شوند».

«محمّد حنفيّه» در سال 81 هجرى در سنّ شصت و پنج سالگى دار فانى را وداع گفت. در باره محل دفن او اختلاف است، بعضى مى‌گويند در «طائف» بدرود حيات گفت و در همان جا دفن شد و بعضى مى‌گويند در «بقيع» به خاك سپرده شد و گاه محلّ وفات او را كوه «رضوى» در نزديكى مدينه دانسته‌اند. [1] يكى از نشانه‌هاى جلالت مقام او اين است كه امام حسين (ع) هنگامى كه مى‌خواست از مدينه به سوى مكّه حركت كند او را وصى و نماينده خود در مدينه قرار داد تا اخبار آن جا را به او برساند و وصيتنامه معروف خود را كه در مقاتل آمده، به او سپرد.

2- مهمترين شرط پيروزى بر دشمن‌

از آيات قرآن مجيد و روايات اسلامى به خوبى استفاده مى‌شود كه اساس پيروزى در كارها صبر و استقامت و پايمردى است. قرآن سربازان پيروز كه حتّى با نابرابرى فاحش نسبت به دشمن، مشمول نصرت الهى مى‌شوند را با همين صفت توصيف كرده، مى‌فرمايد: «إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفاً مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُونَ»،

[1] رجال «مامقانى»، «سفينة البحار» و «مفتاح السّعادة» و «شرح ابن ابى الحديد».