ترجمه‌

آگاه باشيد! شيطان حزب خود را گرد آورده و سواره و پياده‌هاى لشكرش را فراخوانده است، ولى من آگاهى و بصيرت خود را همراه دارم، نه حقيقت را بر خود مشتبه ساخته‌ام و نه ديگرى بر من مشتبه ساخته، به خدا سوگند گردابى براى آنان فراهم سازم كه جز من كسى نتواند آن را چاره كند! هرگز از آن بيرون نمى‌آيند و (آن عدّه كه از آن بگريزند هرگز به سوى آن باز نمى‌گردند) و قدم نهادن در چنين صحنه‌هايى را فراموش مى‌كنند!

شرح و تفسير

باز هم هشدار به مسلمانان‌

همان گونه كه قبلا اشاره شد سخنان امام در اين خطبه ناظر به مسائل مربوط به جنگ «جمل» است و با توجّه به پيوند و ارتباطى كه ميان اين خطبه و خطبه بيست و دو، و از آن بالاتر ارتباطى كه بين اين خطبه و خطبه 137 است كه در واقع اين خطبه در آن خطبه ادغام شده و بخشى از آن را تشكيل مى‌دهد، ترديدى در اين امر باقى نمى‌ماند كه هدف اصلى در اين خطبه اشاره به جنگ «جمل» است و كسانى كه آن را اشاره به جنگ «صفين» و لشكريان «شام» دانسته‌اند گويا اين پيوندها را در نظر نگرفته‌اند.

نخستين محور در اين خطبه، همان تشبيه لشكر «طلحه» و «زبير» به لشكريان شيطان است، مى‌فرمايد: «آگاه باشيد شيطان حزب خود را گرد آورده و سواره و پياده‌هاى لشكرش را فرا خوانده است» (الا و انّ الشّيطان قد جمع حزبه، و استجلب‌