اگر زمام او را محكم به طرف خود بكشد، مركب چموش، مرتب سر را اين طرف و آن طرف مى‌كشاند و بينى‌اش پاره مى‌شود و اگر مهارش را رها كند با چموشى، خود را در پرتگاه قرار مى‌دهد و او قدرت حفظ آن را ندارد. زمانى گفته مى‌شود: «اشنق النّاقة» كه به وسيله مهار، سر شتر را به طرف خود بكشد و بالا آورد و «شنقها» نيز گفته شده است. اين را «ابن سكّيت» در «اصلاح المنطق» گفته است.

اين كه امام (ع) فرموده است: «اشنق لها» و نگفته است «اشنقها» براى اين است كه آن را در مقابل «اسلس لها» قرار داده، گويا امام (ع) فرموده است: اگر سر مركب را بالا آورد يعنى با مهار آن را نگه دارد (بينى‌اش پاره مى‌شود)» (قال الشّريف رضى اللّه عنه: قوله عليه السّلام «كراكب الصّعبة ان اشنق لها خرم و ان اسلس لها تقحّم» يريد انّه اذا شدّد عليها فى جذب الزّمام و هى تنازعه رأسها خرم انفها و ان ارخى لها شيئا مع صعوبتها تقحّمت به فلم يملكها يقال «اشنق النّاقة» اذا جذب رأسها بالزّمام فرفعه و «شنقها» ايضا، ذكر ذلك «ابن السّكّيت» فى «اصلاح المنطق» و انّما قال «اشنق لها» و لم يقل «اشنقها» لانّه جعله فى مقابلة قوله «اسلس لها» فكانّه (ع) قال: ان رفع لها رأسها بمعنى امسكه عليها بالزّمام).

نكته‌ها

1- پاسخ به يك سؤال‌

ممكن است گفته شود: بنا بر عقيده «اماميّه» و پيروان مكتب اهل البيت- عليهم السلام- امام، منصوب از طرف خداوند به وسيله پيامبر (ص) است نه منتخب از سوى مردم، در حالى كه تعبيرات بالا كه مى‌فرمايد: اگر چنين و چنان نبود من هرگز خلافت را نمى‌پذيرفتم و از آن صرف نظر مى‌كردم، تناسب با