نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 31
مواضع
السّجود في الشّعر كما تعرفون مواضع السّجود في القرآن، اگر تمام فصحاى عرب در
مجلس واحدى اجتماع كنند و اين بخش از خطبه براى آنها خوانده شود سزاوار است براى
آن سجده كنند، (همان گونه كه روايت كردهاند) هنگامى كه شعراى عرب شعر معروف «عديّ
بن الرقاع» (قلم أصاب ...) را شنيدند براى آن سجده كردند چون كه از علّت آن سؤال
شد گفتند ما محل سجود در شعر را مىشناسيم آن گونه كه شما محلّ سجود را در (آيات
سجده) قرآن مىشناسيد». [1] در جايى
ديگر هنگامى كه به مقايسه اجمالى ميان بخشى از كلام «مولا على» (ع) با سخنان معروف
«ابن نباته» [2]، خطيب معروف قرن چهارم هجرى مىپردازد، مىگويد:
«فليتامّل اهل المعرفة بعلم الفصاحة و البيان
هذا الكلام بعين الانصاف يعلموا أنّ سطرا واحدا من كلام نهج البلاغة يساوي ألف سطر
منه بل يزيد و يربي على ذلك، آگاهان به علم فصاحت و بلاغت اگر اين گفتار على (ع)
را با ديده انصاف بنگرند مىدانند كه يك سطر از نهج البلاغه مساوى هزار سطر از
سخنان معروف «ابن نباته» است بلكه بر آن فزونى مىگيرد و برترى مىجويد».
[3] باز در همين زمينه تعبير عجيبى دارد، در آنجا كه يكى از خطابههاى
«ابن نباته» را در زمينه جهاد كه در اوج فصاحت است نقل مىكند كه با جملهاى از
كلمات «امير مؤمنان» در خطبه جهاد آميخته شده، «ما غزى قوم في عقر دارهم إلّا
ذلّوا، هيچ قوم و ملّتى در درون خانهها مورد هجوم دشمن واقع نشدند مگر اين كه
ذليل شدند».
(ابن ابى الحديد) مىگويد: «به اين جمله بنگر و
ببين چگونه از ميان تمام خطبه ابن نباته فرياد مىكشد، فرياد فصاحت و بلاغت و به
شنوندهاش اعلام
[1] شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، جلد 11،
صفحه 153.
[2] نام او ابو يحيى عبد الرحيم بن محمد بن
اسماعيل بن نباته است كه در سال 374 وفات يافت.
[3] شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، جلد 7،
صفحه 214.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 31