مختلف در عصر جاهليّت داشته باشيم و آنچه را امام (ع) در جمله‌هاى كوتاه و پر معنايش بيان فرموده گسترده‌تر در لابه‌لاى آيات قرآن و تواريخ آن زمان مشاهده كنيم.

جاهليّت عرب- و جاهليّتهاى مشابه آن در اقوام ديگر- نشاندهنده مجموعه‌اى از عقايد باطل و خرافات و آداب و رسوم غلط و گاه زشت و شرم‌آور و كارهاى بيهوده و برخوردهاى قساوتمندانه بوده، بتهايى را از سنگ و چوب مى‌تراشيدند و پرستش مى‌كردند و در مشكلات خود به آن پناه مى‌بردند و اين موجودات بى‌شعور را شفيعان درگاه خدا و حاكم بر مقدّرات و خير و شرّ خود، مى‌پنداشتند.

تنها دختران خود را با دست خويش- به عنوان دفاع از ناموس يا به عنوان اين كه دختر ننگى است در خانواده- زنده به گور نمى‌كردند، بلكه گاه پسران خود را نيز با دست خود به قتل مى‌رساندند، گاه به عنوان قربانى براى بتها و گاه به خاطر فقر و تنگدستى شديد! [1] و نه تنها از اين جنايت عظيم و بى‌مانند، نگران نبودند بلكه به آن افتخار مى‌كردند و از نقاط مثبت خانواده خود مى‌شمردند! مراسم نماز و نيايش آنها كف زدنها و سوت كشيدنهاى ممتدّ، كنار خانه كعبه بود و حتّى زنانشان به صورت برهنه مادرزاد احيانا اطراف خانه خدا طواف مى‌كردند و آن را عبادت مى‌شمردند. [2]

[1] «وَ كَذلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلادِهِمْ شُرَكاؤُهُمْ» (سوره انعام، آيه 137) «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ» (سوره اسراء، آيه 31) «وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ» (سوره تكوير، آيه 8).

[2] «وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً» (سوره انفال، آيه 35) در شأن نزول معروف و مشهور سوره برائت مى‌خوانيم: از جمله امورى كه على (ع) مأمور شد اعلان ممنوعيت آن را در موسم حج در كنار خانه خدا بكند طواف نكردن افراد عريان بود و لا يطوفنّ بالبيت عريان (نور الثّقلين، جلد 2، صفحه 179 تا 181، حديث 14 و 17 و 18 و 20 و مجمع البيان، جلد 5، صفحه 3).