به زندگى پر رنج و زحمت زمين فرستاد.

اين دورنما و عصاره‌اى از محتواى اين بخش از كلام مولا و داستان آدم به طور كلّى است، اكنون به اصل خطبه باز مى‌گرديم و به تفسير جمله‌هاى آن مى‌پردازيم.

نخست مى‌فرمايد: «سپس خداوند سبحان، آدم را در خانه‌اى سكنى بخشيد كه زندگيش را در آن پر نعمت و گوارا كرده بود» (ثمّ اسكن سبحانه آدم دارا ارغد [1] فيها عيشه).

«و جايگاه او را امن و امان قرار داده بود» (و آمن فيها محلّته).

و به اين ترتيب، دو ركن اصلى زندگى كه امنيّت و وفور نعمت است در آن جمع بود.

تعبير امام (ع) در اين عبارت در واقع اشاره به آيه 35 سوره بقره است كه مى‌فرمايد: « «وَ قُلْنا يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَ كُلا مِنْها رَغَداً حَيْثُ شِئْتُما»، به آدم گفتيم تو و همسرت در بهشت ساكن شويد و از نعمتهاى آن از هر جا مى‌خواهيد پاك و گوارا بخوريد.

در عين حال به او هشدار داد «و او را از ابليس و عداوت و دشمنى‌اش بر حذر داشت» (و حذّره ابليس و عداوته).

به اين ترتيب، هم راه سعادت را به او نشان داد و هم چاه بدبختى و شقاوت را، و بر او حجّت را از هر نظر تمام كرد. اين تعبير، اشاره به چيزى است كه در آيه 117 سوره طه آمده است كه مى‌فرمايد: «فَقُلْنا يا آدَمُ إِنَّ هذا عَدُوٌّ لَكَ وَ لِزَوْجِكَ فَلا يُخْرِجَنَّكُما مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقى‌»، گفتيم اى آدم! اين (ابليس) دشمن تو و

[1] «ارغد» از ماده «رغد» بر وزن (صمد) در اصل به معنى زندگانى خوب و گسترده است و به معنى فراوانى نعمت در مورد انسان و حيوانات نيز مى‌آيد. (مفردات و مقاييس اللغة).