بنى اسرائيل بود- ماهيگيرى نكنند؛ آنها به اين آزمايش الهى پاسخ مثبت ندادند و از اين امتحان سرافراز بيرون نيامدند؛ بلكه با يك حيله به اصطلاح شرعى، دست به ماهيگيرى زدند!

توضيح اينكه: در روز شنبه به عكس روزهاى ديگر، ماهيهاى فراوانى بر سطح آب ظاهر مى‌شد [1] به گونه‌اى كه طبق بعضى از روايات، سطح آب پوشيده از ماهى بود، و آب به درستى ديده نمى‌شد! [2]

جمعيّت يهود دنياپرست، چگونه از اين همه ماهى دل بكند؟ از طرفى از عذاب الهى و مجازات پروردگار نيز مى‌ترسيدند!

براى اين كه به زعم خود، هم گرفتار عذاب الهى نشوند و هم شهوت دنياپرستى خود را اشباع كنند، دست به حيله‌اى زدند و از قانون الهى در روز شنبه تجاوز كردند.

قرآن مجيد چگونگى حيله آنها را بيان نكرده است، ولى در تفاسير و احاديث، حيله مذكور به أشكال مختلف نقل شده است، از جمله:

1- يهود حوضچه‌هايى در كنار دريا حفر كردند، روز شنبه راه اين حوضچه‌ها را باز مى‌كردند، آب و ماهى به داخل اين حوضچه‌ها وارد

- آنها بوده است. خداوند متعال خواب را نيز به همين جهت به «سبات» توصيف كرده است: «وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً»؛ چون خواب مايه آرامش و آسايش انسان است.

[1]. اين مطلب معلول يكى از دو علّت زير بود، نخست اين كه ماهيان احساس كردند كه در روز شنبه آرامش و امنيت دارند، بدين جهت بى‌پروا بر روى آب ظاهر مى‌شدند. ديگر اينكه آنها از ناحيه خداوند مأمور بودند كه روز شنبه بيشتر بر روى آب ظاهر شوند، تا بدين وسيله بنى اسرائيل امتحان شوند.

[2]. مجمع البيان، جلد 2، صفحه 491.