انسانى مى‌كوشند و ارباب حاجت را با گفتار نيكو و احياناً راهنمايى‌هاى لازم بهره‌مند كرده، هرگز اسرار آنها را فاش نمى‌سازند، از بخشش افراد خودخواه و كوته‌نظرى كه در برابر كمك مختصرى هزار گونه زخم زبان به افراد آبرومند مى‌زنند و شخصيّت آنها را در هم مى‌شكنند، برتر و بالاتر مى‌شمرد. در حقيقت اين گونه اشخاص همان‌گونه كه اشاره كرديم بيش از آن اندازه كه نفع مى‌رسانند، ضرر مى‌زنند، و اگر سرمايه‌اى مى‌دهند سرمايه‌هايى را نيز مى‌گيرند.

از آنچه در بالا گفتيم روشن مى‌شود كه «قول معروف» معنى وسيعى دارد، و هرگونه سخن نيك، دلجويى و راهنمايى را شامل مى‌شود.

«مغفرت» به معنى «عفو و گذشت» در برابر خشونت ارباب حاجت است؛ آنها كه بر اثر هجوم گرفتاريها پيمانه صبرشان لبريز شده، گاهى بدون هيچ‌گونه تمايل درونى سخنان خشونت‌آميزى بر زبان جارى مى‌سازند؛ اين افراد در واقع از اجتماع ظالمى كه حقّ آنها را نداده، به اين وسيله مى‌خواهند انتقام بگيرند، و كمترين جبرانى كه اجتماع و افراد متمكّن در برابر محروميّت آنان مى‌توانند بكنند اين است كه سخنان آنها را كه جرقّه‌هاى آتش درون آنان است با تحمّل بشنوند و با ملايمت خاموش سازند.

بديهى است كه تحمّل خشونت آنها و گذشت از برخوردهاى زننده آنان از عقده‌هايشان مى‌كاهد؛ از اين رو اهمّيّت اين دستور اسلامى روشنتر مى‌گردد، و گاه ارزش آن از ارزش انفاق به آنها بيشتر است.

بعضى كلمه «مغفرت» را در اين‌جا به معنى ريشه اصلى آن كه پوشانيدن‌