باكترى‌هاى مزبور 100 سانتيمتر مكعّب مى‌باشد. [1] حال اگر به همين ترتيب جلو برويم، در 48 ساعت، حجم اين باكترى‌ها از يك كيلومتر مربع تجاوز كرده و در مدّت 2 تا 3 روز به مقدار حجم كره زمين افزايش مى‌يابد! ولى وحشت نكنيد، همانطور كه شرح خواهيم داد، شرايط چنين توليد مثلى هرگز فراهم نمى‌شود و هميشه موانعى پيش مى‌آيد كه توليد مثل آنها را پس از مدّتى متوقّف مى‌سازد.

حساب تصاعدى:

بايد دانست كه اين همه افزايش سرسام‌آور باكترى‌ها از راه اضافه تصاعدى است كه در هر مرتبه، عدد موجود، دو برابر افزوده مى‌شود و پيداست كه نبايد آن را با عمل جمع و ضرب معمولى اشتباه كرد.

اينك براى توضيح بيشتر درباره اينكه اضافه تصاعدى با چه سرعت عجيبى پيشروى مى‌كند، توجّه شما را به داستان مخترع شطرنج جلب مى‌كنيم:

معروف است كه مخترع و طرّاح شطرنج، وقتى اين بازى معروف را با صفحه 48 خانه‌اى آن تكميل كرد و به اطّلاع شاه وقت رسانيد، شاه در مقابل اين كار، دستور

[1]. توضيح آنكه اگر ما هر باكترى را 11000 ميليمتر (يك ميكرون) فرض كنيم، هزار عدد از آنها به اندازه يك‌ميليمتر خواهد بود.

بنابراين، يك ميليمتر مكعّب، گنجايش يك ميليارد از آنها را خواهد داشت. و با ملاحظه اينكه هر سانتيمتر مكعب، 1000 ميلميتر مكعّب مى‌باشد، حجم معادل با يك سانتيمتر مكعّب از باكترى‌ها به تعداد يك تريليون باكترى مى‌رسد و سرانجام 100 سانتيمتر مكعّب (1 متر مكعّب) حجم باكترى‌هاى آن يك كُنتيليون (000، 000، 000، 000، 000، 000، 1) مى‌شود؟!