در حديث است كه عمر بن خطّاب از كعب پرسيد:

إنّي أسألك عن أمر فلا تكتمني، قال: لا واللَّه لا أكتمك شيئاً أعلمه، قال: ما أخوف شي‌ءٍ تخوفه على امّة محمّد صلى الله عليه و آله؟ قال: أئمّة مضلين. قال عمر: صدقت قد أسرّ إليّ ذلك وأعلمنيه رسول‌اللَّه صلى الله عليه و آله.[1]

از مسئله‌اى مى‌پرسم، آن را كتمان مكن. كعب گفت: «سوگند به خداوند، چيزى را كه مى‌دانم، كتمان نمى‌كنم». عمر گفت: «از چه چيزى بيش از همه بر امّت پيامبر صلى الله عليه و آله مى‌ترسى؟». كعب گفت: «پيشوايان گمراه كننده». عمر گفت:

«درست مى‌گويى. رسول خدا اين را پنهانى به من فرمود».

خطر ائمّه ضلالت براى اسلام و نقش آنها در بازگشت جامعه اسلامى به دوران جاهليت، تا حدّى است كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در حديث معتبر متّفق عليه در بين مسلمين، تأكيد مى‌فرمايد كه:

من مات بغير امام، مات ميتة جاهلية.

آنكه بدون امام بميرد، به مرگ جاهلى مرده است.

و اين، بدان معناست كه امامتِ پيشوايانِ حق و عدل، پشتوانه و ضامن تداوم عصر علم و يا عصر اسلام راستين است، و بدون آن، جامعه اسلامى به جاهليت پيش از اسلام، باز مى‌گردد.

اين واقعيت تلخ، در تاريخ اسلام تحقّق يافت و امروز، نه تنها جوامع اسلامى، بلكه جهان با وجود همه پيشرفت‌هاى شگفت انگيز علوم تجربى‌[2] در دوران‌

[1]. همان، ج 5، ص 756( ح 14293).

[2]. ر. ك: درآمد كتاب العلم والحكمة.